درنگی در روایی شهـادت فرزند علیه پدر

اردوان ارژنگ

چکیده

در قانون مدنی (ماده ۱۳۱۳) و آیین دادرسی مدنی (ماده ۱۵۵) به طور غیر صریح به دلیل اطلاق مواد قانونی شهادت فرزند علیه پدر پذیرفته شده است. در حالی که این حکم با رای و نظر مشهور، سازگار نیست که قرابت را مانع قبول شهادت می دانند. چرا که عدالت مفروض الوجود در شاهد، مانع توجه تهمت می شود.اقامه ی شهادت، از حقوق اجتماعی افراد است و نمی توان فردی را بی جهت از آن محروم نمود. این نوشتار با نگاهی نقادانه به نظریه ی مشهور، انگارهی پذیرش شهادت فرزند علیه پدر را مناسب تر می بیند، اطلاق ادله ی قرآنی و روایی ناظر به لزوم ادای شهادت و دال بر حرمت کتمان آن ( که برخی نص و صریح اند و پاره ای، ظاهر) و همچنین اطلاق و شمول ادله ی وجوب امر به معروف و نهی از منکر و نیز اصل اولیه ی جواز شهادت و عدم ممنوعیت شهادت (که در قالب های دیگری نیز قابلیت صورت بندی و تقریر دارد) و همچنین لزوم تحقق و دست یابی به مقصد و مقصود شارع، کمک می کند تا این ادعا، قوی تر و مستند تر، جلوه نماید.

کلید واژه: شهادت، فرزند، پدر، عقوق، عدالت، تهمت، قرابت