بررسی جریان خیار در ایقاعات

سام محمدی ، هیوا عبدالکریمی

چکیده

خيارات را به جرأت می توان از مهم ترین مباحث حقوق قراردادها در فقه اسلام و به تبع آن در حقوق ایران دانست؛ آن چنان که فقها و حقوق دانان هر کدام، قسمتی از کتب حقوق قراردادهای خود را به آن اختصاص داده اند. از ابواب مطرح در این موضوع، قلمرو خیارات است که مشهور علما آن را به وعقود لازم، اختصاص داده اند. این بدان معناست که اعمال حقوقی فاقد دو وصف «عقد» و «لزوم»، عاری از وجود خیار هستند و نمی توانند مجرای خیار باشند. اگر چه قائلين به این عقیده، دلایلی را برای توجیه نظر خود ارائه داده اند و ظاهرأهم منطقی به نظر می رسند اما نگاهی دقیق به دلایل ارائه شده، ایرادات وارد به آن، مبانی خیارات، قواعد حاکم بر حقوق قراردادها و اصول مسلم تفسیر، نظر مخالف قول مشهور را تقویت می کند.

در این نوشتار به بررسی نظر مشهور و نظر مخالف آن و تحلیل دلایل هر کدام از این نظرات پرداخته می شود.

کلید واژگان: خیار، ایقاع، فسخ ايقاع، فسخ به خیار، فسخ خیاری ایقاعات