قصاص نفس

نویسنده : محمد صادق نعیم امینی 

چکیده : 

یکی از موارد حقوق کیفری در اسلام ، قصاص است. کیفری است که فرد جانی به آن محکوم میشود که بایستی با جنایت ارتکابی برابر باشد. این تساوی بین جنایت و مجازات در بسیاری از موارد دیگر هم مورد تاکید است. از اهداف حقوق کیفری اسلام و چه بسا مهم ترین هدف آن ، حفظ نظام اجتماعی و دینی است و این هدف بلند تامین نمیشود مگر اینکه از طریق اصلاح و تربیت یا از طریق ارعاب و ترس از مجازات، از ارتکاب اعمالی که ارکان نظام اجتماعی را خدشه دار میکند بازداشته شوند. قصاص به عنوان مجازات اصلی در جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص ، در آیات مختلف قرآن به طور صریح و ضمنی مورد اشاره و تاکید قرارگرفته است. البته ثبوت این مجازات مشروط به شرایطی است که در کتب فقهی و مواد مختلف «قانون مجازات اسلامی» به آن اشاره شده است.این پژوهش درصدد است به بررسی و تبیین قصاص در قوانین کیفری و آرا و نظرات حقوق دانان بپردازند. آنچه از این تحقیق به دست آمده ، آن است که تشریع حکم قصاص برای جلوگیری از انتقام های کور و دوری از عدالت ، همچنین برای جلوگیری از جرأت یافتن جنایتکاران در قتل یا ضرب و جرح شهروندان ، وضع شده است. حیات اجتماعی سالم در گرو وجود امنیت و آسایش عمومی و رعایت حقوق و تکالیف متقابل است و آسایش عمومی ، در گرو حفظ اصول و ارکان یک حیات اجتماعی است و حکم قصاص برای محافظت رکن مهم جامعه ، یعنی جان افراد ، در برابر جنایتکاران وضع شده است. اصل قانون قصاص موجب بازدارندگی از وقوع جرم میشود ، چراکه اگر کسی بداند در مقابل هر جرمی که مرتکب شود ، قصاص و مقابله ای به مثل خواهد داشت ، از ارتکاب جرم دوری میکند.