کشف عنصر «رضــــا» در قـراردادهای «کلیک‌رپ»

نویسندگان: غلام نبی فیضی چکاب ، نعیم نوربخش و جاوید لکناهور

چکیده:

قراردادهای «حق­الامتیازی کلیک­رپ» شاخه­ای از قراردادهای الکترونیک است که در طول دو دهۀ گذشته، نسبت به داشتن شرط «رضا» به‌عنوان یکی از عناصر تشکیل­دهندۀ عقود مورد اختلاف بوده­اند. ارائۀ بسته­ای از شروط ازپیش‌تعیین­شده به همۀ مخاطبان و عدم امکان مذاکره فی­مابین طرفین برای اصلاح این شروط موجب شده است صاحب‌نظران، شکل الحاقی‌داشتن این عقود و ابهام در اظهار «رضا» از سوی مخاطبان را دلیلی بر بی­اعتباری آن‌ها بدانند. لیکن از بررسی رویه‌قضایی و تقنینی کشورهای پیشرو در مبادلات الکترونیک و یافتن تدابیر پیش­بینی‌شده در قانون تجارت الکترونیک ایران در بستر حقوق تعهدات سنتی، معیارهایی حاصل می­شود که می­توان با وحدت ملاک، در نظام حقوقی ایران نیز مبنایی برای کشف «رضایت» طرف قرارداد و اعتبار این عقود یافت. در این راستا توجه به مقررات حمایت از مصرف­کننده در قانون تجارت الکترونیک، مبنی بر ارائۀ روشن و صریح شروط قراردادی به طریقی که موجب اطلاع کافی مخاطب و مانع از جهل یا فریب وی شود، معیاری برای حصول اطمینان از رضایت کاربران به شروط ذکرشده در قراردادهای «کلیک­رپ» به دست می­دهد.