بررسي امکان انتفاع واقف از عين موقوفه در فقه اماميه و قانون مدني

نویسندگان: حمید ابهری و سمیه ظهوری

چکیده:

از جمله ويژگي هاي وقف بر مبناي تعريفي که از آن در فقه و قانون مدني شده است، مصرف آن در امور خير و خدمت به ديگران است. از اين رو، وقف بايد از شائبه خودپرستي و سودجويي مبرا باشد و به انگيزه هاي نوع دوستي و غيرخواهي اختصاص يابد. فقها و به تبع آن ها نويسندگان حقوقي در لابه لاي مباحث عقد وقف راجع به بهره مندي واقف از وقف بحث کرده و اصولا به عدم امکان انتفاع واقف از وقف قائل شده اند. اين در حالي است که به نظر مي رسد منتفع شدن واقف از عين موقوفه با مفهوم تسبيل و صرف منافع براي ديگران چندان تضادي ندارد و حتي مي توان در برخي موارد حکم به جواز آن داد. علاوه بر اين، پذيرش اين موضوع موجب آن خواهد شد که افراد جامعه به دور از بيم و نگراني ناداري و فقر در آينده به وقف کردن اموال خود اقدام کنند. اين پژوهش با رويکرد ترويج و اعتلاي فرهنگ وقف در جامعه در پي آن است که به نمونه هايي از وقف هايي که در آن نفعي مستقيم يا غيرمستقيم به واقف مي رسد را بيان و بررسي و موارد امکان انتفاع واقف از عين موقوفه را مشخص کند.