معامله فضولی

معامله فضولی یک معامله غیر نافذ است، یعنی از نظر حقوقی نیاز به تایید و تنفیذ دارد تا اعتبار داشته باشد . اما چه کسی باید این تایید را بدهد ؟ یا به بیان دیگر اگر کسی بدون اجازه مالک اقدام به انجام معامله فضولی کرد، سرنوشت این معامله چیست ؟ سرنوشت معامله فضولی را مالک مشخص می کند . در واقع باید اینطور گفت که اصیل وقتی در حال معامله با فضول بوده است ، چه بداند و چه نداند که در حال معامله با فضول است، به انجام معامله رغبت داشته است. فضول هم که در معامله نقشی ندارد پس تنها کسی که باید سرنوشت قرارداد و آثار معامله فضولی را مشخص کند مالک است . درباره آثار معامله فضولی می توان گفت که :

پذیرش معامله : اولین اثر معامله فضولی پذیرش معامله از طرف مالک است. در صورتی که مالک معامله را بپذیرد ، معامله ، کامل می شود  و از لحظه پذیرش قرارداد بین مالک و اصیل معتبر خواهد بود و هر دو باید به آن عمل کنند. تایید مالک هم می تواند به صورت صریح باشد یعنی مثلا مالک به اصیل بگویند معامله را با تو می پذیرم ، یا اینکه به طور غیر مستقیم معامله را بپذیرد مثلا از اصیل درخواست اجاره بها کند . 

رد معامله : دومین اثر معامله فضولی رد مالک است. مالک می تواند معامله فضولی را رد کند و به آثار آن نسبت به خودش پایان دهد . 

نکته مهمی که باید در آثار معامله فضولی به آن توجه کرد این است که برای مالک مدتی جهت تایید یا رد معامله تعیین نشده است.از طرفی اصیل نیز تا زمانی که مالک تکلیف قرارداد را مشخص نکرده است حق فسخ آن را ندارد و باید به آن پایبند بماند . اما اگر در این مدت که مالک در حال تصمیم گیری برای معامله فضولی است ، به اصیل ضرری از بابت معامله وارد شود ، با اثبات آن می تواند معامله را بر هم بزند .