حجر

برای خروج صغیر از حجر رسیدن به سن بلوغ کافی نیست، بلکه رشد نیز شرط است. در نتیجه غیر رشید کسی است که تصرفات او در اموال و حقوق مالی خود عقلایی نباشد. بنابراین کسی که توانایی اداره اموال خود را به نحو عقلایی داشته باشد می توان دارای حکم رشد نامید. کسی که قدرت تشخیص ارزش اقتصادی اشیاء را نداند سفیه نامیده می شود.

اعمال حقوقی سفیه:

۱. معاملات و تصرفات غیر رشید در اموال خود نافذ (= مورد تایید. ) نیست مگر اینکه ولی یا قیم بعد از عقد اجازه دهند یا قبل از عقد اذن (= اجازه ) داده باشند.

۲. اعمال غیرمالی رشید مانند نکاح نافذ است.

۳. اعمال صرفاً مضر سفیه حتی با تنفیذ و اجازه ولی یا قیم نیز نافذ نمی شود.

۴. اعمال صرفاً نافع مانند قبول هبه نیاز به تنفیذ ندارد. در نتیجه قبول وقف، حق انتفاع رایگان (= شخص حق دارد از منافع یك مال که این منافع به او تعلق ندار د، استفاده کند. ماده 40  ق.م تعریف حق انتفاع است.)، صلح بلاعوض و حیازت مباحات  هم نیاز به تنفیذ ندارد.

(حیازت مباحات چیست؟ مادۀ 27 قانون مدنی آن را این گونه تعریف می کند: ماده 27  اموالی که ملک اشخاص نمی باشد و افراد مردم می توانند آنها را مطابق مقررات مندرجه در این قانون و قوانین مخصوصه ی مربوطه به هر یک از اقسام مختلفه ی آنها تملک کرده و یا از آنها استفاده کنند مباحات نامیده می شود مثل اراضی موات یعنی زمین هایی که معطل افتاده و آبادی و کشت و زرع در آنهانباشد. همچنین شکار و ماهی گیری در جنگل ها و آب های آزاد از مثال های این بحث می باشند.)

( کتاب اشخاص و محجورین-  دکتر سید حسین صفایی- نشر سمت- چاپ 1400- ص 261 الی 272 )