تعدیل اقساط مهریه

مطابق ماده 1083 قانون مدنی برای تادیه تمام یا قسمتی از مهریه میتوان مدت یا اقساط تعیین کرد. براساس این ماده می توان نتیجه گرفت که:

1- نیاز نیست مهریه یکجا پرداخت شود و ضمن عقد می توان برای پرداخت تمام یا قسمتی از مهریه وقت تعیین کرد.

2- بخشی از مهریه می تواند حال باشد( به محض انعقاد عقد نکاح زن میتواند آن را مطالبه کند) و برای پرداخت باقی آن وقت تعیین کرد.

3- می توان اینگونه توافق شود که همه مهریه یا قسمتی از آن بطور اقساط پرداخت گردد.

نظر داشته باشید که اگر پرداخت مهریه به صورت اقساط و به طور شرط ضمن عقد درج گردد در این حالت زوج مشروط له( کسی که شرط به نفع اوست) و زوجه مشروط علیه( کسی که شرط بر ضرر اوست) می باشد به عبارت دیگر زوجه به نفع زوج پذیرفته است که مهریه را به طور اقساط و یا در زمان تعیین شده از سوی زوج مطالبه کند. همچنین براساس وضعیت و شرایط اقتصادی زوج و در صورت عدم توانایی او به پرداخت مهریه بصورت یکجا مطابق ماده 272 قانون مدنی، حاکم( محاکم دادگستری) می تواند برای پرداخت مهریه یک مدت معقول و عادلانه در نظر بگیرد و پرداخت مهریه را قسط بندی کند.

 (بررسی فقهی حقوق خانواده- دکتر سید مصطفی محقق داماد- مرکز نشر علوم اسلامی-چاپ1400، صفحه 230-231)

تعدیل اقساط مهریه عبارت است از : افزایش یا کاهش اقساط مهریه باتوجه به تغییر شرایط اقتصادی و...

نکته بسیار مهم آن که درخواست تعدیل اقساط مهریه ممکن است هم از سوی زوجه(زن) و هم از سوی زوج(مرد) به عمل بیاید به این شکل که تعدیل اقساط مهریه و مطالبه این امر از دادگاه باتوجه به شرایط مالی و اقتصادی مرد می باشد، گاهی ممکن است مرد بنابر شرایط اقتصادی موجود در جامعه با بحران های شدید مالی دست و پنجه نرم کند، در این حالت زوج (مرد) توانایی پرداخت اقساط مهریه را با کمیت و یا کیفت سابق ندارد( نمی تواند به انداره میزان مبلغی که سابقا مهریه پرداخت می کرده با شرایط موجود به همان میزان پرداخت کند یا اینکه نمی تواند اقساط مهریه را در موعد مقرر پرداخت نماید.) در چنین حالتی در خواست تعدیل اقساط مهریه از سوی مرد به عمل می آید و باید اسناد و مدارکی که اثبات کننده حالت بحرانی وضعیت اقتصادی اوست را به همراه سایر دلایل و مدارک لازم به دادگاه تقدیم کند تا دادگاه با بررسی شرایط او اقساط مهریه را تعدیل و یا به عبارت بهتر کاهش بدهد.

همچنین در خواست تعدیل اقساط مهریه از سوی زوجه(زن) هم امکان پذیر است، با این توضیح که اگر مرد با توجه به شرایط اقتصادی جامعه و یا به هر دلیل دیگری از نظر مالی و اقتصادی در شرایط مطلوبی قرار بگیرد  زن میتواند با ارائه مدارک و اسنادی که اثبات کننده وضعیت مطلوب اقتصادی مرد می باشد به علاوه سایر مدارک مستندات لازم به دادگاه برای تعدیل اقساط مهریه و یا به عبارت بهتر برای افزایش مبلغ اقساط مهریه تقدیم نماید. ( برای مثال ارائه گواهی انحصار وارث که در آن مرد یکی از ورثه متوفی محسوب می شود میتواند به عنوان یک دلیل برای اثبات مطلوب شدن وضعیت اقتصادی مرد در دادگاه محسوب شود.) (کتاب مختصر حقوق خانواده- دکتر سید حسین صفایی- دکتر اسدالله امامی)

مضاف براین براساس ماده 11 قانون محکومیت های مالی امکان تعدیل دادخواست و تعدیل برای محکوم له و محکوم علیه وجود دارد.