دعوی انتقال منافع ملک غیر به فرد یا افراد دیگری

انتقال مال غیر از نظر ماهیت حقوقی همان معامله فضولی است که اگر مالک آن را تنفیذ کند معتبر است آنچه که معامله فضولی را در بعد حقوقی از جرم انتقال مال غیر جدا می کند علم انتقال دهنده به مستحق اللغیر بودن مال و نداشتن سمت در انتقال و به عبارتی سو نیت انتقال دهنده درایراد ضرر به غیر است . (جرایم علیه اموال و مالکیت، میرصادقی، صفحه 136) در معامله فضولی شخص فضول باید معامله را به نام مالک انجام دهد تا معامله قابل تنفیذ باشد و اگر مالک معامله را رد کند معامله مورد نظر باطل می گردد.(شرح قانون مدنی، بیات، صفحه 232)در این صورت مالک می تواند دادخواست تایید ابطال معامله فضولی را ارائه دهد . هرگاه مالک معامله را اجازه نکند و مشتری هم بر فضولی بودن معامله آگاهی نداشته باشد حق دارد برای ثمن معامله و کلیه غرامات به بایع فضولی رجوع کند و در صورت عالم بودن فقط حق رجوع برای ثمن را خواهد داشت.(ماده 263 قانون مدنی)

ممکن است منفعت مالی در اثر قرارداد به شخص دیگری منتقل شود.(عقود معین، کاتوزیان، صفحه 14)این انتقال می تواند در قالب اجاره باشد یعنی مالک منافع را به دیگری واگذار کند. در این صورت مستاجر نمی تواند مورد اجاره را کلا یا بعضا یه به نحو اشاعه به دیگری انتقال دهد یا واگذار نماید مگر اینکه کتبا این اختیار به او داده شده باشد.(عقود معین، کاتوزیان صفحه 199) 

معامله نسبت به مال غیرمی تواند در قالب صلح عین ، منفعت یا حق باشد .(شرح جامع قانون مدنی،بیات ، صفحه 568)انتقال منفعت در قالب صلح(در لغت به معنای سازش کردن، آشتی و توافق است) نیز صورت می پذیرد که یکی از این موارد صلح منافع به منظور اجاره است که تابع قواعد اجاره می باشد.(شرح جامع قانون مدنی، بیات، صفحه 570)اگر مالک معامله فضولی را رد کند معامله باطل است . در این صورت "صلح دعوای مبتنی بر معامله باطل هم باطل است"(ماده 765 قانون مدنی) یعنی اگر شخص فضول در رابطه با اجاره ملک که در واقع انتقال مالکیت منفعت به مستاجراست صلح نماید و منفعت مستحق اللغیر (مال متعلق  به غیر باشد)در آید و مالک اجاره مورد نظر را رد کند و معامله باطل شود به تبع آن صلح مبتنی بر معامله باطل هم باطل می شود چرا که آنچه که سبب  بطلان می گردد اشتباه در جهت صلح یا اعتقاد به درستی معامله است(شرح جامع قانون مدنی، بیات، صفحه 572)  ولی اگر خریدار و فروشنده فضولی در خصوص نحوه استرداد مال الاجاره بعد از بطلان عقد باهم توافق کنند چون این توافق ناشی از آثار بطلان است صلح مورد نظر صحیح است.(شرح جامع قانون مدنی، بیات، صفحه 572)