سرقفلی و حق کسب و پیشه

انتقال سرقفلی ممکن است به هر یک از اشکال زیر انجام شود:

1)انتقال اختیاری سرقفلی :

سرقفلی یک ملک گاهی اختیاری و با میل و رغبت مالک سرقفلی به فرد دیگری منتقل می‌شود که ممکن است با سند عادی باشد یا با سند رسمی.

2) انتقال قهری سرقفلی :

زمانی انتقال قهری مطرح می‌شود که شخص فوت کند و این حق به ورثه او انتقال یابد.

3)انتقال قضایی سرقفلی :

وقتی از طرف مقام قضایی حکم به انتقال سرقفلی ملک داده می‌شود، این انتقال را «انتقال قضایی» می‌گویند.

قبل از فروش یا خرید حق سرقفلی باید به نکات زیر توجه نمایید:

1-در صورتی که سند سرقفلی رسمی باشد، باید دید مالک سرقفلی حق انتقال به غیر را دارد یا خیر.

2-اگر مالک سرقفلی حق انتقال به غیر را داشته باشد، می‌تواند با سند رسمی، حقوق قانونی خود را به شخص ثالث منتقل کند.البته توجه داشته باشید که با وجود سند رسمی و حق انتقال به غیر، مستاجر(مالک سرقفلی) نمی‌تواند با سند عادی، سرقفلی را به شخص ثالث انتقال دهد و انتقال حتما باید با سند رسمی باشد.

3-خریدار می‌بایست قبل از اقدام به خرید ، از رضایت مالک به انتقال سرقفلی اطمینان حاصل کند در غیر این صورت ممکن است بعد از امضاء قرارداد با عدم رضایت مالک ، مجبور به تخلیه محل سرقفلی با نصف حق کسب پیشه شود. بنابراین مستاجر قبل از اینکه بخواهد اقدام به فروش سرقفلی کند ابتدا باید با ارسال اظهارنامه ای به مالک اطلاع دهد و رضایت او را جلب کند. البته تلاش برای اینکه مالک با طرق کاملا مسالمت آمیز پای معامله حاضر شود و رضایت خود را اعلام کند بهتر است.

4-اگر تلاش ها بی فایده بود و مالک رضایت خود را اعلام نکند ، این راه پیش پای مالک است که با پرداخت حق کسب، پیشه یا تجارت مستاجر ، در مقابل تخلیه را بخواهد.

5-اما اگر مالک نه به انتقال رضایت دهد نه حاضر به پرداخت مبلغ شود، مستاجر می تواند با اذن از دادگاه ملک را اجاره دهد.

باید توجه داشته باشید ؛ در صورتی که مستاجر به ترتیب مذکور ، عمل نکند و ملک را به دیگری اجاره دهد، متخلف شناخته شده و مالک به علت این تخلف با مراجعه به دادگاه و پرداخت نصف مبلغ حق کسب، پیشه یا تجارت حکم تخلیه ملک خود را می گیرد.

و همچنین اگر قرارداد اجاره مستاجری (مالک سرقفلی) که حق انتقال به غیر را دارد منقضی شده باشد او ابتدا از طریق دادگاه علیه مالک دعوی الزام به تنظیم قرارداد اجاره را مطرح می کند سپس می تواند نسبت به انتقال آن با رعایت ترتیبات فوق اقدام نماید.