حکم

در اصطلاح حقوقی حکم دادگاه رأیی است که به موجب آن، اختلاف در آن  دادگاه فصل شود. (دکتر شمس – عبدالله – آئین دادرسی مدنی (پیشرفته) ج۲، ص ۲۰۱)

ماده ۲۹۹ ق.آ.د.م اعلام می‌دارد «چنانچه رأی دادگاه راجع به ماهیت دعوا و قاطع آن بطور جزئی یا کلی باشد حکم و در غیر اینصورت قرار نامیده می‌شود».

دادگاه های دادگستری، وظیفه دارند تا به دعاوی مردم، رسیدگی نموده و حکم مناسب را با توجه به مقررات قانونی، صادر نمایند. حکمی که دادگاه، پس از استماع دفاعیات طرفین، صادر می کند، ممکن است انواع مختلفی داشته باشد.در واقع، احکام صادره از دادگاه ها را می توان با توجه به معیارهایی، دسته بندی و تقسیم نمود و اطلاع از این تقسیم بندی، از لحاظ حقوقی، موضوع بسیار مهمی است؛ چراکه برخی از این احکام، قابلیت تجدید نظر نداشته و دارای اثرات حقوقی بخصوصی، بر اصحاب دعوا هستند.