حکم

حکم باید از سوی دادگاه صادر شود (چه دادگاه عمومی، چه دادگاه استثنائی) و البته به معنای وسیع آن هر مرجع قضاوتی را در بر می‌گیرد.

نکته: دیوان عدالت اداری هم حکم صادر می‌کنند.

نکته: دیوان عالی کشور چون دادگاه محسوب نمی شود و افزون بر آن شأن و وظیفه‌ اش حکومت کردن نیست لذا به عمل مرجع مزبور عقیده گفته می‌شود (دکتر شمس – عبدالله، آئین دادرسی پیشرفته، ج ۲، ص ۲۰۲).