دعوای اعسار از پرداخت مهریه

پس از صدورحکم قطعی و محکومیت زوج( مرد) به پرداخت تمام مهریه اگر مرد هیچ مالی (اعم از منقول و غیر منقول) نداشته باشد و حساب های بانکی او موجودی کافی نداشته و شخص بیکار باشد و یا درآمد ناچیزی از کار کسب کند او معسر از پرداخت مهریه محسوب می شود. اعسار به معنی رنج و سختی می باشد و اگر شخصی توانایی و تمکن مالی نداشته باشد و یا اموال و دارایی های او در شرایطی باشد که شخص امکان دسترسی به آن را ندارد( مثلا مالی به سرقت رفته و یا توسط بانک ویا طلبکاران شخص به دلیل حکم قطعی صادره از دادگاه در خصوص دعوایی دیگر توقیف شده باشد) این شخص دچار اعسار شده و معسر محسوب می شود. براساس ماده یک قانون اعسار، معسر کسی است که به دلیل نداشتن دارایی و یا دسترسی نداشتن به مالش توانایی پرداخت هزینه محاکمه( هزینه دادرسی) و یا دیون خود را ندارد.

باید توجه کرد که، شخصی که مطابق ماده1 قانون تجارت شغل خود را انجام امور تجارتی ذکر شده در ماده 2 همان قانون قرار داده است و از همان شغل امرار معاش می کند، تاجر محسوب شده و نمی تواند به دادگاه دادخواست اعسار تقدیم  کند، این شخص مطابق قانون تجارت در چنین حالتی باید دادخواست ورشکستگی تنظیم کرده و به دادگاه تحویل دهد. دعوای ورشکستگی از موضوع بحث ما خارج است در ادامه مطالب به دعوای اعسار از مهریه و نحوه اقامه دعوای آن می پردازیم.

(بررسی فقهی حقوق خانواده- دکتر سید مصطفی محقق داماد- مرکز نشر علوم اسلامی-چاپ1400، صفحه 231-235)