رسیدگی نخستین به دعاوی، حسب مورد در صلاحیت دادگاههای عمومی و انقلاب است مگر در مواردی كه قانون مرجع دیگری را تعیین كرده باشد. (ماده 10 قانون آییندادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب (در امور مدنی) مصوب 21/1/1379) رسیدگی نخستین به دعاوی مدنی راجع به دادگاههای شهرستان و دادگاههای بخش است جز در مواردیكه قانون مرجع دیگری معینكرده باشد. (ماده 10 قانون آییندادرسی مدنی مصوب 25/6/1318) رسیدگی بدوی به دعاوی حقوقی و تجاری راجع به محاكم ابتدایی و محاكم صلح است جز در مواردی كه قانون مرجع دیگری معین كرده باشد. (ماده 8 قانون اصول محاكمات حقوقی و تجاری مصوب 28/10/1314) صلاحیت دادگاه شهرستان نسبت به دادگاه استان و بالعكس و دادگاههای دادگستری نسبت به مراجع غیر دادگستری صلاحیت ذاتی است. ماده 10 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 25/6/1318).