مواد معدنی از نظر اكتشاف و بهرهبرداری به طبقات سهگانه زیر تقسیم میشود: طبقه اول عبارت است از: مواد معدنی كه معمولاً به مصرف ساختمانی و صنایع مربوطه میرسد مانند: سنگ گچ، سنگ آهك، سنگهای ساختمانی، سنگ مرمر، سنگ تراورس، خاك رس و ماسه گرانیت و ایسیدیان و كوارتزیت و امثال آن. طبقه دوم عبارت است از: الف) مواد معدنی فلزی مانند آهن، كرم، منگنز، كبالت، مس، نیكل، آنتیمون، قلع، روی، جیوه، سرب، وانادیوم، طلا، نقره، پلاتین و امثال آن. ب) نیتراتها، فسفاتها، نمك طعام، نمكهای قلیایی، براتها، مانیزی و نمكهای نظیر آن و آبهای معدنی و امثال آن. ج) سوختهای جامد مانند ذغال سنگ، لنییت، تورب، سنگهای قیری و امثال آن. د) خاك سرخ، گوگرد، پنبه نسوز، خاك نسوز و میكا، گرافیت و امثال آن. هـ) سنگهای قیمتی مانند الماس، زمرد، یاقوت، فیروزه و امثال آن. طبقه سوم عبارت است از: كلیه مواد نفتی، قیر، گازهای طبیعی و مواد رادیواكتیو مانند رادیوم، توریوم، اورانیوم و كلیه موادی كه جهت استفاده نیروی اتمی به كار میرود. (ماده 1 قانون معادن مصوب 31/2/1336) مواد معدنی موجود در روی زمین یا زیرزمین از نظر اكتشاف و استخراج به طبقات دوگانه زیرین تقسیم میشوند. طبقه اول – مواد معدنی كه معمولاً به مصرف كارهای ساختمانی یا زراعتی میرسند مانند سنگ گچ، سنگ آهك، سنگهای ساختمانی، سنگ مرمر، خاك رس، ماسه و امثال آن. طبقه دوم- عبارتند از مواد زیر: الف) معادن فلزات مانند آهن، كرم، مانكاتر، نیكل كبالت، مس انتیمون، قلع، روی، جیوه و سرب و غیره. ب) نیتراتها، فسفاتها، نمكطعام، نمكهای قلیایی، براتها، مانیزی و نمكهای نظیر آن و غیره. ج) سوختهای جامد از قبیل زغال سنگ، لینیت و تورب و امثال آن. د) مواد معدنی دیگری كه در طبقات بالا نوشته نشده مانند خاك سرخ، گوگرد، پنبه نسوز، خاك نسوز و آبهای معدنی. (ماده 1 قانون معادن مصوب 16/11/1317)