گاهی در یک مورد دو جهت متمایز دیده می شود:جهت علمی و جهت تردیدی، یعنی از یک جهت علم حاصل است و از جهت دیگر تردید، چنین علمی را علم اجمالی گویند( ماده ۱۲۷۱ ق.م) معلوم اجمالی مردد بین دو یا چند چیز است مانند مقرله در قرار به نفع یکی از دو نفر معین در ماده ۱۲۷۱ ق.م استعمال اصطلاح علم اجمالی در غیر مورد مذکور درست نیست( ماده ۲۱۶ ق.م) هرگاه درموردی که انسان علم دارد جهت تردید وجود نداشته باشد آن علم را علم تفصیلی گویند.