(فقه)الف- معامله به معنی اعم عبارت است از هر عملی که محتاج به قصد قربت نباشد بنابراین عقد صدقه(ماده ۸۰۷ قانون مدنی) معامله نیست ولی غصب و عمل موجب ضمانات قهری و جرائم کبیره و صغیره جزء معامله به معنی اعم میباشند.معامله به این معنی در فقه بسیار نزدیک به اصطلاح «معاملات مدنی» در حقوق خارجی است.(رک.معاملات مدنی)قواعد شهید اول- صفحه ۶ ب- معامله به معنی خاص شامل عقود (مالی و غیرمالی مانند نکاح) و ایقاعات است. ج- معامله به معنی اخص که شامل عقود مالی معوض است و شامل عقد نکاح نمی شود. (مدنی)الف- به معنی عقود معین و غیرمعین است(ماده ۴۶-۴۷ قانون ثبت) ب- به معنی عقود و ایقاعات (ماده ۲۲۳ قانون مدنی) است حمل معامله بر این معنی در غیر قانون مدنی(که از اصطلاحات فقهی پیروی می کند) دشوار است و در خصوص هر مورد باید قرائن و اوضاع و احوال و اصول کلی را در نظر گرفت صدق معامله بر افراز مال مشاع است. (تجارت) معامله در قانون تجارت در مفهوم وسیع به کار رفته است که مطابق با مفهوم معاملات مدنی(رک.معاملات مدنی) است و به همین جهت در بند دهم ماده دوم قانون تجارت کشتی سازی را جزء معاملات تجارتی شمرده است.