توضیحات

(فقه)منطوق یک کلام عبارت است از معنی آن که در زمان تکلم به الفاظ آن کلام بلافاصله و بدون تفحص و تفرس ذهن در خاطر شنونده خطور می کند.گاهی این معنی پس از خطور در ذهن نردبان وصول به معنی دیگر همان کلام است و آن را مفهوم نامیده اند چنانکه در ماده۲۴ ق.م که می گوید«هیچ کس نمی‌تواند طرق و شوارع عامه و کوچه هائی را که آخر آنها مسدود نیست تملک نماید » اولا- منطوق عبارت است از کوچه ای که آخرش مسدود نیست قابل تملک نیست. ثانیا- مفهوم عبارت است از: کوچه ای که آخرش مسدود است قابل تملک است. هر عبارتی منطقوقی دارد ولی لازم نیست که حتما مفهوم هم داشته باشد چنانکه ماده ۱۰۰۳ ق.م که می گوید «هیچکس نمی‌تواند بیش از یک اقامتگاه داشته باشد»فقط منطوق دارد و مفهوم ندارد.