تعریف اصطلاحات به کار رفته در این قانون به شرح زیر است: الف - دانشگاه: به کلیه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و پژوهشی تحت پوشش وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه فرهنگیان و دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی غیر دولتی اطلاق میشود. ب - وزارتین: به وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اطلاق میشود. پ - سنجش: فرآیندی است که با هدف ایجاد وحدت رویه و هماهنگی در بین دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و پژوهشی، ایجاد فضای رقابتی یکسان و برقراری عدالت آموزشی برای کلیه داوطلبان تحصیلات تکمیلی از طریق آزمون، مصاحبه علمی، بررسی سوابق آموزشی و پژوهشی و فناوری انجام میشود. ت - پذیرش: فرآیندی است که با شرکت داوطلب در آزمون آغاز و با بررسی سوابق آموزشی، پژوهشی، فناوری، انجام مصاحبه علمی و سنجش عملی تکمیل و با اعلام نتایج قبولی توسط وزارتین از طریق سازمان سنجش آموزش کشور و مرکز سنجش آموزش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پایان مییابد. ث - تحصیلات تکمیلی: شامل مقاطع کارشناسی ارشد ناپیوسته، دکتری ناپیوسته و دکتری تخصصی میباشد.
وظایف و اختیارات شورا درخصوص سنجش و پذیرش دانشجوی تحصیلات تکمیلی عبارت است از: الف - تصویب شیوهنامه اجرائی سنجش و پذیرش دانشجوی تحصیلات تکمیلی در دانشگاه. ب - تصویب عناوین و تعیین ضرایب دروس آزمون مربوط به هر رشته تحصیلی. پ - نظارت بر حسن اجرای فرآیند سنجش و پذیرش و اعلام نتایج پذیرفتهشدگان. ت - تعیین نصاب قبولی در مرحله سنجش عمومی برای ورود به مرحله بعدی سنجش. ث - تصویب دروس آزمون متمرکز دوره کارشناسی ارشد در هر یک از رشتههای تحصیلات تکمیلی و تعیین ضرایب آنها. ج - تعیین تعداد دفعات برگزاری آزمون متمرکز در هر سال و مدت اعتبار آن. چ - تصویب معیارهای اختصاصی درخصوص رشتههای خاص.
سنجش و پذیرش دانشجو در مقطع دکتری ناپیوسته برحسب هر یک از شیوههای «آموزشی - پژوهشی» و «پژوهش محور» به شرح زیر انجام میشود: الف - دکتری آموزشی - پژوهشی: سنجش و پذیرش برای ورود به دوره دکتری ناپیوسته آموزشی - پژوهشی براساس معیارهای زیر صورت میگیرد: 1- آزمونهای متمرکز (50 درصد) 2- سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری (20 درصد) 3- مصاحبه علمی و سنجش عملی (30 درصد) ب - دکتری پژوهش محور: سنجش و پذیرش برای دوره دکتری ناپیوسته پژوهش محور براساس معیارهای زیر صورت میگیرد: 1- آزمونهای متمرکز (30 درصد) 2- سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری (20 درصد) 3- مصاحبه علمی و بخش عملی (30 درصد) 4- تهیه طرح واره (20 درصد)
برنامهریزی، هماهنگی و نظارت بر نحوه سنجش و پذیرش دانشجوی تحصیلات تکمیلی به شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دورههای تحصیلات تکمیلی در دانشگاهها با ترکیب زیر واگذار میشود که در این قانون به اختصار «شورا» نامیده میشود: 1- وزیر علوم، تحقیقات و فناوری (رئیس شورا) 2- وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی 3- دو نفر از رؤسای دانشگاههای دولتی به انتخاب وزارتین 4- رئیس دانشگاه آزاد اسلامی بدون حق رای 5 - رئیس دانشگاه پیام نور 6 - رئیس سازمان سنجش آموزش کشور (دبیر شورا) 7- دو نفر از نمایندگان کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری به عنوان ناظر
سنجش در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته براساس آزمون متمرکز از دروس تخصصی مقطع کارشناسی و تاثیر معدل داوطلب (در رشتههای مرتبط) توسط وزارتین انجام میشود.
سهمیههای مصوب مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی برای دورههای تحصیلات تکمیلی کماکان به قوت خود باقی است.