حضور ایران در منطقه منطبق با موازین حقوق بشری است

ایسنا/خراسان رضوی عضو حقوقدان شورای نگهبان گفت: اقداماتی که جمهوری اسلامی و شهید سلیمانی در منطقه داشتند، منطبق با قانون اساسی جمهوری اسلامی، موازین حقوق بشری و قطعنامه‌های شورای امنیت بود.

عباسعلی کدخدایی شامگاه امروز، ۱۹ دی‌ ماه، در نشست تخصصی مدافعان حرم، مدافعان حقیقی حقوق بشر که با موضوع بررسی آخرین وضعیت حقوقی و بین‌المللی پرونده ترور شهید سلیمانی در مجتمع شهدای مدافع سلامت مشهد برگزار شد، اظهار کرد: هر انسانی با هر دینی دنبال الگویی برای زندگی است. پیامبر(ص) از سوی خداوند به عنوان الگو معرفی شده است؛ یعنی در مبانی دینی ما هم این الگوسازی وجود دارد.

وی با بیان اینکه به غیر از معصومین(ع)، انسان‌هایی هم هستند که می‌توانند الگوی جامعه بشری باشند، افزود: مکتب اسلام، مکتبی انسان‌ساز است و الگوهایی در این مکتب وجود دارند. حضرت امام(ره) الگویی کامل برای جوامع اسلامی بودند و اثرگذاری ایشان بر جامعه خودمان و سایر جوامع را دیده‌ایم. انقلاب اسلامی با هدایت‌های امام پدید آمد و امروز پس از ۴۳ سال جامعه اسلامی ما در جهان نمونه است. اشکالاتی وجود دارد اما در مقایسه با پیش از انقلاب و سایر جوامع، حضرت امام الگویی کامل بود که باعث شد ما راه‌مان را انتخاب کنیم.

عضو حقوقدان شورای نگهبان ادامه داد: اگر ما امام(ره) را نداشتیم که جامعه را هدایت کند، هنوز وابسته به استکبار و در حال دور شدن از اسلام بودیم. امروز نیز رهبری الگویی هستند، برای کسانی که می‌خواهند در مسیر اسلام حرکت کنند.

کدخدایی اضافه کرد: شهید سلیمانی به این دلیل مکتب شد که هم در رفتار با مردم و هم در فرماندهی الگو بود و همین باعث شد که دشمن از او کینه به دل گیرد و این الگو را از بین ببرد. آمریکایی‌ها بارها قصد به شهادت رساندن سردار سلیمانی را داشتند و نهایتا مرتکب این جنایت شدند. اینکه دشمن بیاید و فرد مورد حمایت کنوانسیون‌های بین‌المللی و مقام ارشد کشوری را ترور و سپس هم با پررویی اعلام کند، بی‌سابقه بود.

وی با بیان اینکه شهید سلیمانی حتی برای بسیاری از افراد در منطقه هم الگو بود، گفت: در حوادث اخیر دشمن همه‌جانبه به میدان آمد و برای بخشی از جامعه که اطلاع صحیحی از وضعیت موجود ندارند، افرادی را به عنوان الگو جا زد. وظیفه ما این است که طبق فرمایشات رهبری در مسیر جهاد تبیین حرکت کنیم و الگوهای انسان‌ساز را به جوانان خودمان معرفی کنیم.

عضو حقوقدان شورای نگهبان با بیان اینکه سه مبنا برای حضور سردار سلیمانی در منطقه وجود داشت، عنوان کرد: اولین مبنا قانون اساسی ماست که مطرح کرده جمهوری اسلامی خود را متعهد به حمایت از ملت‌های تحت ستم می‌داند. تا یک دهه قبل برخی این را به عنوان مداخله در امور داخلی کشورها مطرح می‌کردند اما از سال ۲۰۰۰ بحثی مطرح شد با این مضمون که دولت‌ها می‌توانند هر گاه در هر جایی نقض حقوق بشر را دیدند، با شرایطی ورود کنند.

کدخدایی ادامه داد: گروه‌های تروریستی از جمله داعش با حمایت‌های آمریکا با این هدف ایجاد شدند که دولت‌های رسمی عراق و سوریه را آن هم به آن شکل فجیع، برکنار کنند. ما به عنوان کشوری که خود را متعهد به موازین حقوق بشر می‌دانیم، وظیفه داشتیم با این گروه‌ها مبارزه کنیم. فارغ از اینکه چه مسائلی جمهوری اسلامی را تهدید می‌کرد، تنها با توجه به موازین حقوق بشری اولین وظیفه انسانی ما مقابله با تروریست‌ها بود و راهبرد جمهوری اسلامی هم همین بود و شهدای مقاومت هم در همین چارچوب فعالیت داشتند.

وی با اشاره به قطعنامه‌های ۲۲۵۳، ۲۱۷۰، ۲۲۴۹ شورای امنیت که در خصوص مقابله با اقدامات گروه‌های تروریستی در منطقه است، گفت: این قطعنامه‌ها دولت‌ها را مکلف به مبارزه با گروه‌های تروریستی می‌کند. پس اقدامات جمهوری اسلامی با این سه قطعنامه شورای امنیت منطبق بود. بنابراین اقداماتی که جمهوری اسلامی و شهید سلیمانی در منطقه داشتند، منطبق با قانون اساسی جمهوری اسلامی، موازین حقوق بشری و قطعنامه‌های شورای امنیت بود.

مسئول پیگیری پرونده ترور شهید سلیمانی بیان کرد: رژیم آمریکا پس از این ترور جنایتکارانه خود، استدلال می‌کرد در برابر ایران اقدام پیش‌دستانه و پیشگیرانه انجام داده است، در حالیکه جمهوری اسلامی بر اساس وظیفه بین‌المللی خود، در حال مبارزه با گروه‌های تروریستی بود.

کدخدایی با اشاره به گزارش انی‌یس کالامار، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد ترور شهید سلیمانی، اظهار کرد: در این گزارش، ترور شهید سلیمانی عملی متخلفانه عنوان شده است. شهید سلیمانی داعش را از بین برد، در حالیکه آمریکا با تمام نیروهای‌ خود نتوانست چنین کنید. اقدام آمریکا در ترور شهید سلیمانی نه پیشگیرانه بود و نه پیش‌دستانه. شهید سلیمانی در روز شهادت، مامور سیاسی رسمی جمهوری اسلامی و حامل پیامی برای مقامات عراقی بود و به دعوت این مقامات در عراق حضور داشت. کنوانسیون ۱۹۷۳ در ضرورت رعایت حرمت مقامات سیاسی هم به همین منظور وضع شده است.

اقدامات انجام شده در راستای پیگیری پرونده ترور شهید سلیمانی

وی با اشاره به اقداماتی که در راستای پیگیری مجازات عوامل ترور شهید سلیمانی انجام شده است، بیان کرد: قانون مجازات کشور، این اجازه را به ما می‌دهد که اگر کسی به اتباع و منافع ما خسارتی را وارد کند، جمهوری اسلامی صلاحیت دارد در دادگاه‌های داخل عوامل را محاکمه کند. در این پرونده دادخواستی در بعد حقوقی تهیه شد و در حال طی مراحل نهایی خود است. همچنین نسبت به ۹۴ تبعه آمریکایی که در این جنایت نقش داشتند، پیش‌نویس کیفرخواستی تهیه شده و در بعد داخلی محاکم ما با توجه به صلاحیتی که دارند، ورود خواهند کرد.

عضو حقوقدان شورای نگهبان ادامه داد: مرحله دیگری از رسیدگی به پرونده ترور شهید سلیمانی، متوجه دولت عراق است. قوانین این کشور در شناسایی و احراز این جرم، تفاوت‌هایی با ما دارد، اما همکاری‌های خوبی را با ما داشته و مستندات خوبی را در اختیار ما قرار داده‌اند و در داخل عراق هم پرونده‌هایی از جانب خانواده‌های شهدای عراقی مطرح شده است. همچنین کمیته مشترکی بین ایران و عراق شکل گرفته و طرفین این روزها چهارمین دیدار خود را در جهت مستندسازی پرونده برگزار کرده‌اند. البته پیشنهاد ما این است اگر امکان‌پذیر باشد، دادگاه مشترکی بین ایران و عراق برای بررسی این پرونده برگزار شود.

کدخدایی اضافه کرد: برای پیگیری پرونده در حوزه بین‌المللی، دو مرجع دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) و دیوان کیفری بین‌المللی(ICC) را داریم. در دیوان کیفری ما، عراق و آمریکا هیچ کدام عضو نیستیم. پس طبیعتا در اینجا اقدامی متصور نیست، اما در ICJ از طریق همین کنوانسیون ۱۹۷۳ مبنی بر اینکه متهمین باید یا مسترد شوند یا محاکمه، اقداماتی صورت گرفته است و نامه‌نگاری‌های لازم با دولت آمریکا انجام شده و در حال طی مراحل نهایی است و این احتمال وجود دارد که پس از طی مراحل بعدی، بتوانیم در ICJ این موضوع را مطرح کنیم.

وی با بیان اینکه جنایتی که آمریکا نسبت به سرداران عزیز ما مرتکب شد، جنایتی منحصر به فرد بود، گفت: آمریکا باید متوجه شود که این عملش طبق موازین حقوق بین‌الملل متخلفانه است و نباید اجازه تکرار چنین اعمالی را بدهیم. بنابراین هدف بلندمدت ما از پیگیری این پرونده، جلوگیری از ارتکاب مجدد چنین جنایاتی است. آمریکایی‌ها در پیغام‌هایی که به ما داده‌اند، از ما خواسته‌اند این پرونده را پیگیری‌ نکنیم.

مسئول پرونده ترور شهید سلیمانی ادامه داد: همچنین آمریکا و افکار عمومی جهان باید بفهمند حضور آمریکا در منطقه نامشروع است. ما در منطقه خودمان مشغول دفاع بودیم که در حقوق بین‌الملل هم پذیرفته شده است. حضور نامشروع آمریکایی‌ها در منطقه می‌تواند تبعات بعدی هم برای آنان داشته باشد. شعله مقاومت در منطقه نباید تا روز خروج بیگانگان از منطقه، خاموش شود.

کدخدایی در پاسخ به سوالی در مورد طرح پرونده ترور شهید سلیمانی در شورای حقوق بشر سازمان ملل، عنوان کرد: برای این کار باید دولت‌ها از ما حمایت کنند، اما در این شورا بیشتر لابی‌گری مطرح است. ما خودمان هم خواهان این هستیم که در صورت فراهم شدن فرصت مناسب، در شورای حقوق بشر طرح شکایت کنیم.

وی همچنین در پاسخ به پرسش دیگری در مورد انتقام سخت، بیان کرد: انتقام سخت را می‌توان در قالب دفاع از منافع‌مان توجیه کرد، چراکه با ترور شهید سلیمانی، منفعت عظیمی از جمهوری اسلامی سلب شد و بنابراین اگر انتقامی هم صورت گیرد، پاسخ به جنایتی است که اتفاق افتاده و در قالب دفاع قابل توجیه است.