ابطال مقرره محاسبه نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل نمرات دانشگاه تبریز

شماره دادنامه: ۱۴۰۳۳۱۳۹۰۰۰۰۳۸۴۲۹۰

تاریخ دادنامه: ۱۴۰۳/۲/۱۸

شماره پرونده: ۰۲۰۴۱۵۶

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای حامد سلطان پور

طرف شکایت: دانشگاه تبریز

موضوع شکایت و خواسته: ابطال آن قسمت از تبصره ۲ الحاقی ۲ به ماده ۲۳ شیوه نامه اجرایی آیین نامه یکپارچه دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب ۱۳۹۷/۶/۵ شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز  که متضمن محاسبه نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل نمرات است

گردش کار:

شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره ۲ الحاقی ۲ به ماده ۲۳ شیوه نامه اجرایی آیین نامه یکپارچه دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب ۱۳۹۷/۶/۵ شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز که متضمن محاسبه نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل نمرات است را خواستار شده و در مقام تبیین خواسته اعلام کرده است:

  ” اینجانب دانشجوی دوره شبانه کارشناسی ارشد ناپیوسته مهندسی برق گرایش (مخابرات سیستم) دانشگاه تبریز به دلیل موضوع تبصره ۲ الحاقی ۲ ماده ۲۳ شیوه نامه اجرایی یکپارچه مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته شورای برنامه ریزی آموزشی دانشگاه تبریز تصویب شده در تاریخ ۱۳۹۶/۱۰/۳۰ موجبات کاهش معدل کل اینجانب و تأثیرات منفی به موجب آن به وجود آمده است. لذا ادامه اجرای مصوبه یاد شده مطابق بند (الف)، (پ) و (چ) ماده ۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه و بند ۳ جزء (پ) و بند ۱ جزء (ج) ماده ۲ و ماده ۶ قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و ماده ۲ و بند ۱۳ ماده ۱۳ آیین نامه شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم نبوده، کما این که همه مراکز آموزشی و پژوهشی و فناوری مکلف هستند فعالیت خود را در چهارچوب آن انجام دهند فلذا دانشگاه تبریز نمی تواند شیوه نامه خلاف مصوبات شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم تصویب و اجرا نماید. از این رو مصوبه مورد شکایت خارج از حدود اختیارات طرف شکایت می باشد.

در ضمن برابر دادنامه ها به شماره های ۱۴۰۰۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۴۸۵ و ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۴۳۴ و ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۲۵۴ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص تدوین آیین نامه آموزشی به ترتیب توسط دانشگاه های صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی شهید بهشتی و صنعتی سهند تبریز رسیدگی و برابر دادنامه های اصداری اشاره شده اقدام به ابطال مصوبه های مشابه دانشگاه های اخیرالذکر نموده است.”

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر می باشد:

     ” شیوه نامه اجرایی آیین نامه یکپارچه دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب ۱۳۹۷/۶/۵ معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز

……..

الحاقی ۲ به ماده ۲۳:

تبصره ۲: نمره تمام درس هایی که دانشجو می گیرد (به جز درس های جبرانی و مازاد) در کارنامه ثبت و در میانگین نمرات هر نیمسال و میانگین کل نمرات دانشجو محاسبه می شود.”

در پاسخ به شکایت مذکور، رییس دانشگاه تبریز به موجب لایحه شماره ۱۷۳۷/ص مورخ ۱۴۰۲/۶/۲۶ توضیح داده است:

     ” ۱- برابر اعلام نظر شماره ۹۹۴/د مورخ ۱۴۰۲/۶/۱۹ معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز، با توجه به ابهام در خصوص نحوه اجرای رای شماره ۱۴۳۴ مورخ ۱۴۰۱/۸/۱۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری برای دانشجویان ورودی سال ۱۳۹۷ که عمدتاً فارغ التحصیل شده اند، موضوع طی نامه های شماره ۹۰۴/ص مورخ ۱۴۰۲/۴/۷ و شماره ۱۳۷۰/ص مورخ ۱۴۰۲/۵/۲۱ از معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری استعلام گردید.

۲- پس از وصول جوابیه استعلام مذکور طی نامه شماره ۲/۲۱/۱۳۵۱۶۹ مورخ ۱۴۰۲/۶/۸ مدیر کل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی وزارت متبوع مبنی بر لزوم اجرای رای، تمهیدات لازم برای اجرای رای هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر عدم احتساب نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل نمرات در دانشگاه تبریز انجام گرفته و حذف نمرات مردودی در کارنامه دانشجویان (من جمله کارنامه تحصیلی شاکی) در حال تحصیل ورودی سال ۱۳۹۷ به بعد اعمال گردید.

لهذا با توجه به اجرای رای هیأت عمومی دیوان عدالت اداری توسط دانشگاه تبریز برای تمامی دانشجویان در حال تحصیل ورودی سال ۱۳۹۷ به بعد و منتفی شدن موجبات رسیدگی به شکایت، مستنداً به بند (ج) ماده ۵۳ قانون دیوان عدالت اداری، صدرو قرار رد شکایت نامبرده مورد استدعاست.”

 پرونده در اجرای ماده ۸۴ قانون دیوان عدالت اداری به هیأت تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری ارجاع شده و این هیأت به موجب دادنامه شماره ۱۴۰۲۳۱۳۹۰۰۰۳۰۸۳۹۹۵ مورخ ۱۴۰۲/۱۱/۲۵ قسمتی از تبصره ۲ الحاقی ۲ به ماده ۲۳ شیوه نامه اجرایی آیین نامه یکپارچه دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب ۱۳۹۷/۶/۵ شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز را قابل ابطال تشخیص نداد و رای به رد شکایت صادر کرد. رای مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رئیس و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.

رسیدگی به قسمت دیگر از تبصره ۲ الحاقی ۲ به ماده ۲۳ شیوه نامه اجرایی آیین نامه یکپارچه دوره های تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب ۱۳۹۷/۶/۵ شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز در دستور کار هیأت عمومی قرار گرفت.

 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴۰۳/۲/۱۸ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیأت عمومی

اولاً براساس جزء (۴) بند (ب) ماده ۲ قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال ۱۳۸۳، تعیین ضوابط، معیارها و استانداردهای علمی مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی، رشته‌ها و مقاطع تحصیلی با رعایت اصول انعطاف، پویایی، رقابت و نوآوری علمی از مأموریت های اصلی و در حدود اختیارات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در زمینه اداره امور دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی تحت پوشش وزارتخانه یادشده است و در راستای ایفای مأموریت ها و اختیارات فوق، آیین‌نامه دوره‌های تحصیلی کاردانی/کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی (ویژه دانشگاه های سطح ۱ و ۲ دولتی) در جلسه شماره ۸۸۹ مورخ ۱۳۹۶/۱۰/۳۰ به تصویب شورای عالی برنامه‌ریزی آموزشی رسیده است. نظر به اینکه آیین‌نامه یادشده فاقد هرگونه حکمی دائر بر محاسبه نمره‌های مردودی در میانگین کل نمرات است و برمبنای تبصره (۲) ماده ۲۶ ناظر بر ماده ۲۳ آیین‌نامه اخیرالذکر، ضمانت اجرای عدم کسب نمره ۱۲ به عنوان نمره قبولیِ هر درس در مقطع کارشناسی ارشد، مشروطی احتمالی در همان نیمسال تحصیلی و الزام به گذراندن مجدد درس مردودی است که ممکن است منجر به افزایش سنوات تحصیلی و به تبع آن محرومیت از حق دفاع از پایان نامه کارشناسی ارشد شود، بنابراین آن قسمت از تبصره ۲ الحاقی (۲) به ماده ۲۳ شیوه‌نامه اجرایی آیین‌نامه یکپارچه دوره‌های تحصیلی کاردانی/ کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی مصوب ۱۳۹۷/۶/۵ شورای تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز که متضمن محاسبه نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل نمرات است، خارج از حدود اختیار وضع شده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می‌شود. این رای براساس ماده ۹۳ قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب ۱۴۰۲/۲/۱۰) در رسیدگی و تصمیم‌ گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است./

 حکمتعلی مظفری

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری