نظریههای مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه
اگر امکان دسترسی به نمونه امضائات مسلمالصدور به هیچ نحو به جز از طریق خواهان وجود نداشته باشد، آیا میتوان خوانده را جهت ارائه نمونه امضائات مسلمالصدور اخطار نمود؟ اگر خوانده حضور نیافت و یا حضور یافت و صراحتاً اعلام داشت حاضر نیست نمونه امضائات را ارائه نماید، آیا این امر قرینه بر صحت سند موردانکار یا تردید میباشد یا خیر؟
پاسخباتوجه به اینکه بار اثبات و ارائه دلیل به عهده مدعی میباشد، وی باید نمونه امضائات مسلمالصدور خوانده را جهت رسیدگی به اصالت سند به دادگاه ارائه نماید، ولی دادگاه مطابق ماده 199 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی میتواند جهت کش-ف حقیقت، هرگونه تحقیقی را که لازم باشد، رأساً انجام دهد؛ از جمله این که درصورت عدم دسترسی به امضائات مسلمالصدور خوانده، به وی اخطار نماید که نمونه امضائات مذکور را ارائه نماید. اما اگر وی از ارائه آن خودداری کند، صرف خودداری، قرینه بر صحت ادعای خواهان نمیباشد. ولی اگر به رغم اقرار به این که اسناد مسلمالصدور را در اختیار دارد، از ارائه آن خودداری میکند، باتوجه به ملاک ماده 209 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379، دادگاه میتواند آن را از جمله قرائن مثبته تلقی کند.