شماره۳۷۴۵۴/ت۴۷۸۱۲هـ ۳۰/۲/۱۳۹۱ سازمان حفاظت محیط زیست ـ معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۶/۱۱/۱۳۹۰ به استناد ماده (۱۸۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب۱۳۸۹ـ آیین‌نامه اجرایی ماده یادشده را به شرح زیر تصویب نمود: آیین‌نامه اجرایی ماده (۱۸۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران ماده۱ـ در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند: الف ـ ارزیابی راهبردهای محیطی: فرآیند نظام‌مند سنجش اثرات تجمعی راهبردها، برنامه‌ها و طرحهای توسعه‌ای در سطوح ملی، منطقه‌ای و موضوعی. ب ـ نظام ارزیابی راهبردی محیطی: مجموعه راهبردهای کلی، ساز و کارها و شاخص‌هایی که برای ارزیابی راهبردی محیطی در سطوح ملی، منطقه‌ای و موضوعی تدوین و به اجرا درمی‌آید. ج ـ سازمان: سازمان حفاظت محیط زیست د ـ شورای عالی: شورای عالی حفاظت محیط زیست هـ ـ شورای هماهنگی: شوراهای هماهنگی توسعه منطقه‌ای و ـ طرحها و برنامه‌های توسعه‌ای: مجموعه‌ای از فعالیتهای توسعه‌زا که با اهداف مشخص در یک بازه زمانی معین در یکی از سطوح ملی یا منطقه‌ای به اجرا درمی‌آید. ز ـ اثرات تجمعی: پیامدهای محیط زیستی ناشی از مجموعه‌ای از فعالیتهای انسانی بر محیط زیست عرصه مورد ارزیابی. ح ـ حیطه‌یابی: ساز و کار تعیین محدوده و عمق بررسیهای ارزیابی راهبردی ط ـ شاخص ظرفیت زیستی: معیار برآورد توانایی سرزمین برای تأمین نیازهای انسانی ی ـ شاخص اثرات محیطی: معیار برآورد اثرات فعالیتهای انسان بر محیط زیست ماده۲ـ عناوین برنامه‌ها و طرحهای توسعه‌ای در سطوح ملی، منطقه‌ای و موضوعی که باید مورد ارزیابی راهبردی محیطی قرار گیرند، توسط شورای عالی تعیین می‌گردد. تبصره ـ طرحهای توسعه‌ای که توسط طرفهای خارجی و یا با استفاده از کمکها و تسهیلات مالی خارجی به اجرا درمی‌آیند نیز مشمول این آیین‌نامه می‌باشند. ماده۳ـ ارزیابی راهبردی محیطی شامل مراحل حیطه‌یابی، انجام مطالعات، تدوین گزارش، بررسی، تصمیم‌گیری و پایش است. ماده۴ـ گزارش ارزیابی راهبردی محیطی باید با لحاظ اثرات تجمعی راهبردهای کلی توسعه مناطق دربرگیرنده موارد زیر باشد: الف ـ بررسی اثرات تجمعی ناشی از اجرای برنامه یا طرح در سطوح ملی، منطقه‌ای و موضوعی. ب ـ بررسی اثرات محیطی، ظرفیت زیستی و شاخصهای پایداری در عرصه اجرای طرح یا برنامه. ج ـ نحوه پایش اثرات محیطی و پیشنهاد برنامه‌های توانمندسازی محیطی. ماده۵ ـ دستورالعمل‌های نحوه انجام ارزیابی راهبردی محیطی شامل شاخصهای سنجش اثرات تجمعی محیطی، شاخص ظرفیت زیستی، شاخصهای پایداری منطقه‌ای و ملی، ساز و کار پایش و توانمندسازی ظرف شش ماه به پیشنهاد سازمان به تصویب شورای عالی می‌رسد. ماده۶ ـ شورای عالی نهاد ملی مسئول ارزیابی راهبردی محیطی طرحها و برنامه‌های توسعه ملی ـ موضوعی می‌باشد. ماده۷ـ به منظور ارزیابی راهبردی محیطی برنامه‌های توسعه منطقه‌ای، در هر یک از مناطق نه‌گانه زیر، شورای هماهنگی متشکل از معاونان برنامه‌ریزی استانداری‌های منطقه، مدیران کل حفاظت محیط زیست استانهای منطقه، رؤسای سازمان امور اقتصادی و دارایی استانهای منطقه، رؤسای واحدهای استانی وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، نیرو، راه و شهرسازی، جهاد کشاورزی و نفت در منطقه تشکیل می‌گردد. ردیف استانها منطقه۱ گیلان، مازندران و گلستان منطقه۲ آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل منطقه۳ همدان، کرمانشاه، کردستان، لرستان و ایلام منطقه۴ خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد منطقه۵ فارس و بوشهر منطقه۶ تهران، مرکزی، زنجان، سمنان، قم، قزوین و البرز منطقه۷ اصفهان، یزد و چهارمحال و بختیاری منطقه۸ کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان منطقه۹ خراسان جنوبی، خراسان رضوی و خراسان شمالی تبصره ـ دبیـرخانه شورای هماهنگی در هر دوره دو ساله در یکی از استانهای منطقه به انتخاب شورای هماهنگی استقرار می‌یابد و جلسات به ریاست استاندار مربوط برگزار می‌شود. ماده۸ ـ وظایف شوراهای هماهنگی به شرح زیر می‌باشد: الف ـ ارزیابی راهبردی محیطی برنامه‌ها و طرحهای توسعه منطقه‌ای براساس ضوابط مصوب شورای عالی ب ـ نظارت بر حسن اجرای نتایج ارزیابی راهبردی محیطی در سطح مناطق ج ـ بررسی و اعمال هـماهنگی‌های منطقه‌ای در تدوین اسناد توسعه سرزمینی در سطح مناطق از جمله مطالعات آمایش سرزمین د ـ تدوین و اجرای شاخص اثرات محیطی توسعه و شاخصهای ظرفیت زیستی در منطقه هـ ـ تدوین و پایش شاخصهای پایداری در منطقه ماده۹ـ سازمان موظف اسـت، تمهیـدات لازم و کافی را برای انجام موارد زیر به عمل آورد: الف ـ ظرفیت‌سازی و برگزاری دوره‌های آموزش توجیهی ارزیابی راهبردی محیطی برای مخاطبین مختلف اعم از دولتی و غیردولتی. ب ـ آگاه‌سازی مسئولین برنامه‌ها و طرحهای موضوع این آیین‌نامه و تنویر افکار عمومی نسبت به اهمیت ضرورت ارزیابی راهبردی محیطی. معاون اول رئیسجمهور ـ محمدرضا رحیمی