شماره۲۴۶۳۵۵/ت۴۸۵۲۷هـ ۱۳/۱۲/۱۳۹۱ تصویب‌نامه در خصوص بسته اجرایی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران هیـئت وزیران در جلـسه مـورخ ۲۹/۱۱/۱۳۹۱ بنا به پیشـنهاد سازمان صـدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و تأیید معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور و به اسـتناد ماده (۲۱۷) قـانون برنامه پنجـساله پنجم توسعه جـمهوری اسلامی ایـران ـ مصوب۱۳۸۹ـ تصویب نمود: بسته اجرایی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران موضوع ماده (۲۱۷) قانون یادشده به شرح پیـوست که تأیید شده به مهر «دفتر هیئت دولت» است، تعیین می‌شود. معاون اول رئیسجمهور ـ محمدرضا رحیمی بسته اجرایی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (۱۳۹۴ ـ ۱۳۹۰) موضوع ماده (۲۱۷) قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران بسمه تعالی مقدمه دوران حاضر که در آن زندگی می‌کنیم به عنوان عصر ارتباطات و حاکمیت رسانه نام‌گذاری شده است. مخاطب رسانهها نیز انسانی است که اشرف مخلوقات بوده و دارای فطرت پاک الهی است. لذا می‌بایست بین انسان دینی، ارتباطات و رسانهها، روابطی مبتنی بر دیدگاهها، مبانی و اهداف اسلامی برقرار شود. رسانه در سند چشم‌اندازجمهوری اسلامی ایران و سیاست‌های کلی برنامه پنجم: سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴ هجری شمسی که قرار است مبنای برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی‌های ملی در برنامههای توسعه چهارم الی هفتم قرار گیرد، ویژگی‌های جامعه ایرانی را در ۲۰ سال آینده ترسیم می‌کند. رسانهها در این میان نقش واسط میان حاکمیت و ملت (افکار عمومی) را برعهده دارند. چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در ۱۴۰۴ هجری شمسی در حوزه فرهنگ چنین خواهد بود: v توسعه‌یافته، متناسب با مقتضیات فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی خود و متکی بر اصول اخلاقی و ارزش‌های اسلامی، ملی و انقلابی، با تأکید بر: مردم‌سالاری دینی، عدالت اجتماعی، آزادی‌های مشروع، حفظ کرامت و حقوق انسان‌ها، و بهره‌مند از امنیت اجتماعی و قضایی. v فعال، مسئولیت‌پذیر، ایثارگر، مؤمن، رضایت‌مند، برخوردار از وجدان کاری، انضباط، روحیهی تعاون و سازگاری اجتماعی، متعهد به انقلاب و نظام اسلامی و شکوفایی ایران و مفتخر به ایرانی بودن. v الهام‌بخش، فعال و مؤثر در جهان اسلام با تحکیم الگوی مردم‌سالاری دینی، توسعه کارآمد، جامعه اخلاقی، نواندیشی و پویایی فکری و اجتماعی، تأثیرگذار بر همگرایی اسلامی و منطقه‌ای بر اساس تعالیم اسلامی و اندیشه‌های امام خمینی (ره). سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه مربوط به رسانه ملی، در (بند۵) قسمت امور فرهنگی بشرح ذیل می‌باشد: ـ استفاده بهینه از فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی برای تحقق اهداف فرهنگی نظام. مسائل اساسی سازمان صدا و سیما در طول سال‌های برنامه پنجم توسعه: الف ـ مسائل و چالش های مخاطب ۱ـ تغییرات ذهنی مخاطبان (میل، ذائقه، توقع، ارزشها) و ضرورت ایجاد تغییر در فرم و محتوای برنامهها ۲ـ تغییرات نسلی مخاطبان (افزایش سن مخاطبان و بروز پدیده سالمندی جمعیت) و ضرورت ایجاد تغییر در فرم و محتوای برنامهها ۳ـ پیچیده شدن حفظ مخاطب و دشواری افزایش ضریب نفوذ در اقشار مختلف مخاطبان در اثر تشدید فضای رقابتی و ظهور رقبای جدید با توان اثرگذاری بالا در محیط مخاطب ۴ـ ارتباط ناکافی، نادرست و ضعیف نسل جوان و نوجوان با فرهنگ انقلابی ـ اسلامی ۵ ـ سست شدن پایه های نهاد خانواده و الگوی صحیح آن ۶ ـ رشد انحرافات اجتماعی و گرایش به مکاتب انحرافی در جامعه ب ـ مسائل و چالش های تولید و پخش پیام ۱ـ نبود منابع کافی برای ساخت برنامه های نمایشی، تاریخی و فاخر ۲ـ ضعف در ارائه الگو و آموزشهای مناسب به قشر جوان جامعه خصوصاً در زمینه تعمیق معارف و آموزه‌های اسلامی و مهارتهای مورد نیاز در زندگی فردی و اجتماعی ۳ـ ضعف در تولید برنامه کودک و نوجوان در کمیت و کیفیت متناسب با نیاز این قشر، علیرغم موقعیت حساس آنان به لحاظ تربیتی و قرار داشتن در سنین خطیر رشد ج ـ مسائل و چالش های رقابت ۱ ـ آرایش رسانهای متنوع کشورهای بیگانه و شبکههای رادیویی و تلویزیونی رقیب به ویژه تنوع و تکثر فعالیت شبکههای ماهوارهای فارسی زبان با هدف تضعیف نظام و مبانی اعتقادی مردم ۲ـ ظهور رقبای جدید رسانهای (تلویزیونهای خصوصی، شبکههای ماهوارهای، اینترنت و رسانههای webbase مانند youtube ، بازیهای رایانهای،...) ۳ـ ظهور شرکتهای رگولاتوری در عرصه ارائه خدمات رسانهای و ضرورت ایجاد تعاملات رسانهای د ـ مسائل و چالش های تکنولوژیکی وجود نارسایی فنی و عدم هماهنگی امکانات فنی سازمان با تغییرات سریع فناوری‌های جدید رسانهای(پدیده همگرایی میان رسانههای مختلف، ظهور رسانههای تعاملی، موبایل تی وی، IPTV ، دسترسی لحظهای مخاطبان به رسانهها و...) و در نتیجه بروز شکاف وسیع در این زمینه میان رسانه ملی و رسانههای رقیب ۱ـ تکیه بخشهایی از شبکه ارتباطی و تجهیزاتی بر تکنولوژی رو به انقراض آنالوگ و در نتیجه کاهش سرعت تولید، افت کیفیت و افزایش هزینه‌های تولید و پخش (ضرب‌الاجل برای سیستم‌های صوتی و تصویری برای دیجیتالی شدن در همه بخشها تا سال ۲۰۱۵) ۲ ـ فراهم نبودن زیر ساختهای ارتباطی لازم برای گسترش و استفاده بهینه و با کیفیت مطلوب از فن‌آوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی مانند خطوط فیبر نوری،... و ضعف شدید زیرساختهای شبکه داده‌ای در کشور ۳ـ وجود نقاط کور جمعیتی در چتر پوشش کشور و عدم آرایش کامل رسانهای در سطح کشور(تقریباً ۳۰۰۰ نقطه کور) و ضرورت تحقق پوشش دیجیتالی ۴ـ ضعف در پایداری لازم و مطمئن سیستم‌های تولید و پخش در صورت شرایط بحران، تحریم های بینالمللی و بروز حوادث غیرمترقبه هـ ـ مسائل و چالش های مالی، حقوقی، پژوهشی ۱ـ کاهش درآمد آگهیهای رادیویی و تلویزیونی (به دلیل ظهور و فراگیر شدن دستگاههای واسطهای ( interface ) ضبط و پخش برنامه توسط مخاطبان و دیدن آنها در زمان دلخواه) و ضرورت تغییر روشهای تبلیغ ۲ـ ضرورت بازنگری در قوانین رسانهای با هدف اصلاح، وضع و حذف قوانین در سطوح ملی و بینالمللی ۳ـ ضرورت تفسیر مجدد از قانون اساسی برای حرکت به سمت ایجاد یک سازمان رگولاتور با زیرمجموعههای خصوصی (شبکههای خصوصی) ۴ـ کمبود اعتبارات درنظر گرفته شده برای سازمان صدا و سیما از مجموع منابع عمومی دولت و استمرار وابستگی مالی به بنگاههای اقتصادی از طریق آگهیهای بازرگانی در عین بالا بودن سطح انتظارات از رسانه ملی ۵ ـ عدم تناسب میان منابع انسانی ومالی سازمان با اهداف و مأموریتهای محوله و ضعف منابع انسانی در برخی سطوح و زمینه‌ها ۶ ـ روزآمد نبودن و ناکارآمدی سیستم‌های جامع سازمان از قبیل حقوق و دستمزد، آموزش و تحقیقات، ... و نبود اعتبار کافی برای روزآوری آن وـ مسائل و چالش های سیاسی ۱ـ جنگ روانی ـ رسانهای قوی غرب علیه نظام جمهوری اسلامی ۲ـ برخورداری رسانههای امریکایی تحت سلطه صهیونیسم بینالمللی از امکانات و تجهیزات نرم افزاری و سخت‌افزاری و تأثیرگذاری وسیع بر افکار عمومی جهانیان ۳ـ تحریم‌های بینالمللی اقتصادی بر علیه کشور ۴ـ وابستگی پخش برنامهها به ماهواره‌های خارجی و بروز تهدید جدی در امر سیگنال‌رسانی در صورت مواجهه با شرایط خاص و تحریم‌های احتمالی (افزایش دادن هزینه اجاره ماهواره یا قطع سرویس های ماهواره) مسائل و مشکلات پس از انتخابات سال ۱۳۸۸ زـ مسائل و چالش های اجتماعی و فرهنگی ۱ـ عدم هم‌افزایی دستگاهها و نهادهای متولی فرهنگ ۲ـ مقابله مؤثر با تهاجم و ناتوی فرهنگی و جنگ رسانهای ۳ ـ عدم‌تعامل و همکاری مناسب بین صدا و سیما و برخی از دستگاههای سرویس‌دهنده مانند وزارت ارتباطات و فناوری ارتباطات راهبردهای اصلی سازمان صدا و سیما: الف ـ تنوع و تمایز (شبکهها و برنامهها) ب ـ بهبود و توسعه فناوری رسانه سیاست‌های اجرایی : ۱. توسعه شبکههای تخصصی و اختصاصی رادیویی، تلویزیونی، اینترنتی و مجازی ۲. افزایش برنامههای جدید و نوآورانه، متمایز و پژوهش محور ( به لحاظ ساختار و محتوا ) ۳. تنوع و افزایش برنامههای طنز و امیدبخش و سرگرم‌کننده همراه با پیامهای مناسب ۴. افزایش برخورداری از خرده فرهنگ‌های محلی و قومی در راستای تقویت انسجام ملی ۵. افزایش برنامههای چالشی و نوآورانه با هدف ایجاد فضای مطلوب برای بیان آزاد ایدهها، دیدگاهها و اندیشهها ۶. ایجاد تنوع در برنامههای سیاسی، تحلیلی و تفسیری ۷. افزایش اعتماد و اطمینان مخاطبان به اخبار و اطلاعات ۸. متنوع سازی، نوآوری و خلاقیت در تولیدات موسیقی ۹. تحقق پوشش سراسری (فراهم آوردن امکان دسترسی برنامههای رادیو و تلویزیون) ۱۰. افزایش ضریب انتقال سیگنال پایدار ۱۱. بهینهسازی فضای انتشار امواج ۱۲. ایجاد امکان بهره‌برداری از ماهواره اختصاصی سازمان صدا و سیما ۱۳. بهره گیری از سطوح مناسب فناوری دیجیتال در چرخه تولید و پخش ۱۴. راهاندازی و توسعه آرشیو دیجیتال ۱۵. توسعه پلتفرمهای جدید(راهاندازی موبایل TV ، راهاندازی IPTV ، توسعه CDN ) ۱۶. تقویت و تکمیل آرایش رسانهها در فضای مجازی ( WEB CASTING ، پرتالهای تخصصی، شبکههای اجتماعی، باشگاههای اینترنتی و ...) ۱۷. توسعه ظرفیت های زیر ساختی برای پشتیبانی از ایجاد شبکههای جدید مأموریت‌ها و وظایف دستگاه بر اساس قوانین موجود: اداره سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بر حسب قوانین اختصاصی خود شامل: اصل ۱۷۵ قانون اساسی، اساسنامه سازمان صدا و سیما مصوب ۲۷/۷/ ۱۳۶۲، قانون اداره صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مصوب ۸/۱۰/ ۱۳۵۹ و قانون خط‌مشی کلی و اصولی برنامههای سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۷/۴/۱۳۶۱ مجلس شورای اسلامی، نحوه اجرای اصل ۱۷۵ قانون اساسی (مصوب مجمع تشخیص مصلحت) و اصلاحات بعدی آن می‌باشد. تکالیف سازمان صداو سیما در قانون برنامه پنجم توسعه: در برنامه پنجم توسعه، مصوب ۱۵/۱۰/ ۱۳۸۹ مجلس شورای اسلامی، تکالیف ذیل برای سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی تعیین شده است: ـ حمایت مالی و حقوقی دولت از تأسیس شهرک‌های سینمایی، تلویزیونی و رسانهای (بند «ب» تبصره ذیل ماده ۹) ـ تقویت و گسترش برنامههای آموزشی، علمی و تربیتی در شبکههای مرتبط به ویژه برای دانش آموزان و دانشجویان (بند «و» ماده ۱۹) ـ اجرای برنامههای آموزشی در خصوص ارتقای آگاهی‌های عمومی و دستیابی به توسعه پایدار در زمینه حفظ محیط زیست (بند «الف» ماده ۱۸۹) ـ آموزش همگانی حقوق شهروندی در خصوص امور مالیاتی، اداری، کار و تأمین اجتماعی، محیط زیست، بانکی، بیمه‌ای و مشابه آن توسط دستگاههای ذیربط از طریق صدا و سیما (جزء ۱و ۲ و تبصره بند «د» ماده۲۱۱ ) اهداف صدا و سیما که برگرفته از قانون اساسی، اهداف بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری بوده و مبتنی بر دیدگاهها، مبانی، اصول و ارزش‌های اسلامی در سندی تحت عنوان «افق رسانه ملی» تنظیم شده، به شرح زیر ارایه می‌شود: ۱ـ تحکـیم، گسترش و پاسداری از اسلام با توجه به چالشهای دینباوری در عصر کنونی ۲ـ ترویج اخلاق و فضایل انسانی در جامعه در سطح فردی و اجتماعی ۳ـ ارتقای سطح توجه و درک مخاطب به اصل انقلاب و نظام اسلامی ۴ـ ارتقای بصیرت و توان تحلیل مخاطبان با تأکید بر دو عامل بنیادین ایمان و عدالت ۵ ـ تحکیم و تقویت هویت ایرانی، اسلامی و انقلابی مخاطبان در کنار صیانت از هویت قومی و محلی ۶ ـ تقویت سرمایه اجتماعی با تأکید بر مؤلفههای «اعتماد»، «انسجام» و «مشارکت اجتماعی» ۷ـ تبیین و تعمیق فرهنگ انتظار و مهدویت و گسترش شناخت و توجه عمومی نسبت به وجود مبارک و مقدس امام زمان (عج) ۸ ـ تبیین و تعمیق فرهنگ عفاف و حجاب به منظور تحکیم و ارتقاء جایگاه زن در جامعه ۹ـ تقویت روحیهی خودباوری و حس اعتماد عمومی نسبت به تواناییهای ملی با توجه به موارد فوق، بسته اجرایی صدا و سیما شامل؛ بسته‌های اجرایی فرعی به‌شرح ذیل توسط سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در طول سال‌های برنامه پنجم توسعه کشور به اجرا درمی‌آید: ـ بسته اجرایی فرعی توسعه کمی و کیفی برنامهها و شبکهها ـ بسته اجرایی فرعی فراهم کردن دسترسی عمومی و گسترش بهره‌گیری از فناوری‌های نوین رسانهای