شماره هـ/۹۲/۸۳۵ ۲۷/۹/۱۳۹۲ تاریخ دادنامه: ۱۱/۹/۱۳۹۲ شماره دادنامه: ۶۳۱ کلاسه پرونده: ۹۲/۸۳۵ مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری شاکی: شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری گردش‌کار: شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور به موجب لایحه شماره ۴/۵۴/۲۰۳۴/۴۱ـ ۲۲/۳/۱۳۸۹ اعلام کرده است که: احتراماً، به استحضار می‌رساند شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور از جمله شرکتهای دولتی وابسته به وزارت جهادکشاورزی بوده که بر اساس نامه‌های شماره ۱۳/۱۰۰۰/۷۸۸ـ ۲۲/۱۰/۱۳۷۴ معاون وقت فنی و زیربنایی و ۵۰۰/۱۲۲۴۳ـ۵۶۰/۱۳۴۵ـ ۹/۱۰/۱۳۷۵ معاون وقت برنامه‌ریزی و پشتیبانی وزارت کشاورزی سابق از آیین‌نامه استخدامی مسـتخدمان غیررسمی وزارت کشاورزی به‌شماره ۸۴۷۱/ت۱۴۳۷۰هـ ـ ۱۰/۷/۱۳۷۴ برای به کارگیری و اشتغال پرسنل استفاده می‌کرده و با اختیار حاصل از مواد ۲، ۱۳ و ۱۴ آیین‌نامه فوق‌الذکر که در جلسه مورخ ۲/۷/۱۳۷۴ بنا به پیشنهاد شماره ۵۰۰۰/۳۱۱۴ـ ۵۶۰/۷۵۴ـ ۵/۷/۱۳۷۳ وزارت کشاورزی و تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور در اجرای تبصره ۱ ماده (۳۴) مقررات اداری، مالی، تشکیلاتی و استخدامی وزارت کشاورزی سابق به تصویب هیأت وزیران رسیده است در موارد (عدم نیاز، رضایت بخش نبودن خدمات مستخدم و اتمام قرارداد استخدامی) با تعدادی از مستخدمان قراردادی خود به دلایل فوق‌الذکر قطع همکاری کرده است که این موضوع موجب طرح شکایات متعدد طی سنوات گذشته به خواسته بازگشت و اعاده به کار شکات به طرفیت این شرکت و نمایندگیهای تابعه شده است. علی‌هذا با عنایت به مراتب فوق و نظر به این که: الف: شعب هشتم و نهم دیوان عدالت اداری در پرونده‌های کلاسه ۸۵/۸/۹۸۴ و ۸۶/۹/۵۶۵ طی دادنامه‌های شماره ۱۴۷۹ـ۲۳/۷/۱۳۸۶ و ۱۱۴۹ـ ۱۷/۴/۱۳۸۷ در مقام رسیدگی به شکایات شکات دایر بر به‌کارگیری مجدد و اعاده به کار با عنایت و بذل توجه لازم به دفاعیات مطروح اقدام شرکت متبوعه در قطع همکاری با مشارالیهم با اختیار حاصل از آیین‌نامه استخدامی مستخدمان غیررسمی وزارت کشاورزی سابقه به شماره ۸۴۷۱/ت۱۴۳۷۰/هـ ـ ۱۰/۷/۱۳۷۴ را مورد تأیید و پذیرش قرار داده و به رد شکایات مذکور و غیر وارد بودن آنها حکم داده‌اند به عبارت دیگر مراتب تبعیت پرسنل قراردادی این شرکت را از آیین‌نامه استخدامی فوق‌الذکر مطابق با موازین و مقررات قانونی تشخیص داده‌اند که این امر (استفاده شرکت متبوع از آیین‌نامه استخدامی صدرالاشعار و تبعیت پرسنل قراردادی از آن) در پرونده‌های کلاسه ۱۲/۸۴/۱۹۲۳ و ۱۲/۸۸/۴۶۲ و ۱۲/۸۸/۴۲۸ و ۱۲/۸۸/۴۲۴ مطروح در شعبه ۱۲ دیوان عدالت اداری و پرونده‌های کلاسه ۱۱/۸۶/۷۴۳ و ۱۱/۸۷/۳۷ مطروح در شعبه ۱۱ دیوان عدالت اداری نیز مورد رسیدگی قضات شعب مذکور قرار گرفته و منجر به صدور دادنامه‌های شماره ۱۲۸۱ـ ۱۳/۸/۱۳۸۸، ۱۲۸۰ـ۱۳/۸/۱۳۸۸، ۱۱۵۰ـ۱۰/۷/۱۳۸۶، ۱۰۹۷ـ۳۱/۶/۱۳۸۸، ۱۳۴۳ـ ۲۸/۸/۱۳۸۷ و ۱۳۹۳ـ ۲۹/۸/۱۳۸۷ از ناحیه شعب شده است. ب: از طرف دیگر همان شعب هشتم و نهم دیوان در پرونده‌های کلاسه ۸/۸۸/۳۷۷ و ۹/۸۶/۴۱۶ در مقام رسیدگی به شکایات شکات بدون توجه به مستندات تقدیمی و آراء سابق‌الصدور که همگی حکایت از تبعیت پرسنل قراردادی این شرکت از آیین‌نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی داشته است این بار مشارالیهم و این شرکت را تابع آیین‌نامه مقررات استخدامی و نحوه پرداخت حقوق و مزایای همکاران قراردادی وزارت جهادسازندگی سابق مصوب ۱۱/۱۱/۱۳۷۴ فرض کرده و به استناد آن طی دادنامه‌های ۸۷۶ـ ۳۱/۵/۱۳۸۸ و ۱۵۶۷ـ ۱۸/۹/۱۳۸۶ حکم بر بازگشت به کار شکات صادر کرده‌اند! در حالی که همان‌گونه که معروض شد شرکت متبوعه از جمله شرکتهای تابعه وزارت کشاورزی سابق بوده نه وزارت جهادسازندگی سابق و لذا به همین دلیل نیز از آیین‌نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی برای به کارگیری پرسنل قراردادی استفاده می‌کرده است که در هیچ کدام از مواد آیین‌نامه اخیرالذکر الزام و تکلیفی برای تبدیل وضعیت از قراردادی به رسمی با داشتن ۸ سال سابقه (آن گونه که در دادنامه‌های صادر شده مورد اشاره قرار گرفته است) مشاهده نمی‌شود. لازم به توضیح است علی‌رغم ادغام وزارتخانه‌های کشاورزی و جهادسازندگی در سال ۱۳۷۹ و تشکیل وزارت جهادکشاورزی و تصویب مقررات مالی، اداری و استخدامی وزارت جهادکشاورزی در سال ۱۳۸۲ توسط مجلس شورای اسلامی با عنایت به اختیار حاصل از تبصره ۲ ماده ۱ قانون مذکور در عدم اجبار شرکتهای وابسته در تبعیت از قانون فوق و منوط کردن آن به تصویب مجامع عمومی آنها، شرکت متبوع و پرسنل قراردادی آن در هنگام رسیدگی و صدور حکم در پرونده‌های فوق‌الذکر همچنان از آیین‌نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی سابق به شماره ۸۴۷۱/ت۱۴۳۷۰هـ ـ ۱۰/۷/۱۳۷۴ تبعیت می‌کرده‌اند که متأسفانه شعب هشتم و نهم دیوان عدالت اداری برخلاف موازین و مقررات قانونی فوق‌الذکر و آراء صادر شده در پرونده‌های مذکور این شرکت و شکات را تابع آیین‌نامه مقررات استخدامی همکاران قراردادی وزارت جهادسازندگی سابق فرض کرده و بر آن اساس مبادرت به صدور حکم بازگشت به کار مشارالیهم طی دادنامه‌های اخیرالذکر کرده‌اند! ج: علی‌هذا با عنایت به مراتب فوق و تعارض آراء صادر شده به شرح صدرالذکر بدین‌وسیله در اجرای ماده ۴۳ قانون دیوان عدالت اداری استدعای بذل توجه مقتضی و صدور دستور طرح موضوع در هیأت عمومی دیوان و انشاءالله صدور رأی وحدت رویه درخصوص موضوع را دارم. گردش کار پرونده‌ها و مشروح آراء به قرار زیر است: الف: شعبه نهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۸۶/۹/۵۶۵ با موضوع دادخواست آقای شهرام یزدانی به طرفیت شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور و به‌خواسته اعاده به کار، به موجب دادنامه شماره ۱۱۴۹ـ ۱۷/۴/۱۳۸۷، مفاداً به شرح آینده به‌صدور رأی مبادرت کرده است: نظر به این که دلیل موجهی که موجبات قانونی برای پذیرش ادعای شاکی را فراهم کند ارائه و تحصیل نشده است از طرفی تخطی یا تخلفی از مقررات قانونی و ضوابط مربوط در فعل مشتکی‌عنه مشهود و ملحوظ نیست و از این حیث ایرادی بر اقدامات و تصمیمات سازمان طرف شکایت مترتب نخواهد بود لذا دفاع سازمان را مقرون به صحت تلقی و بنا به‌مراتب یاد شده شکایت مطروح را وارد تشخیص نمی‌دهد و به رد آن حکم صادر و اعلام می‌دارد. رأی دیوان قطعی است. ب: شعبه دوازدهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۱۲/۸۴/۱۹۲۳، با موضوع دادخواست آقای عباس محمدپور به طرفیت شرکت مهندسی آب و خاک کشور و به خواسته اعاده به خدمت یا بازخریدی و مطالبه حقوق قانونی با توجه به داشتن هشت سال سابقه خدمت، به موجب دادنامه شماره ۱۱۵۰ـ ۱۰/۷/۱۳۸۶، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: با توجه به مفاد و محتویات پرونده و دقت در متن لایحه جوابیه طرف شکایت به شماره ۲۹۳ـ ۲۳/۲/۱۳۸۶ ثبت دفتر لوایح که طی آن مدیرعامل شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور اعلام داشته است (برخلاف ادعای شاکی در دادخواست مطروح مشارالیه از تاریخ ۱/۴/۱۳۷۸ به عنوان سروکیکار واحد ماشین‌آلات نمایندگی استان فارس شرکت متبوع به‌صورت قرارداد غیر رسمی بر اساس ضوابط و مقررات آیین‌نامه فوق‌الاشعار به استخدام شرکت درآمده است و تا پایان سال ۱۳۸۱ (خاتمه قرارداد) هر ساله قرارداد ایشان تجدید می‌شده است و از ابتدای سال ۱۳۸۲ تا ۱/۷/۱۳۸۲ قرارداد ایشان تجدید و تمدید نشده است و پس از ۶ ماه فاصله خدمتی مشارالیه مجدداً از تاریخ ۱/۷/۱۳۸۲ به استخدام نمایندگی شرکت در استان فارس درآمده است و قرارداد وی طی سالهای ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ نیز تجدید شده است که متأسفانه در تاریخ ۱۱/۸/۱۳۸۴ به دلیل غیبتهای مکرر مشارالیه و عدم مراجعه به کارگاه محل اشتغال در اجرای مقررات آیین‌نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی به خدمت مشارالیه خاتمه داده شده است ضمن این که مشارالیه علی رغم صدور ابلاغ جدید به منظور شروع به کار مجدد در تاریخ ۲۹/۹/۱۳۸۴ در کارگاه شرکت از پذیرش آن خودداری و از ادامه کار در کارگاه مربوط خودداری کرده است) لهذا شعبه با توجه به مراتب فوق و همچنین ملاحظه ماده ۱۴ آیین‌نامه استخدامی مستخدمان غیررسمی وزارت کشاورزی تخلفی از قوانین که موجب تضییع حقوق شاکی شده باشد مشهود نیست بنابراین دعوای مطروح غیر وارد و به رد شکایت مشارالیه حکم صادر و اعلام می‌شود. رأی دیوان قطعی است. ج: شعبه دوازدهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۱۲/۸۸/۴۲۸، با موضوع دادخواست آقای حسین ساورعلیایی به طرفیت شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور منطقه گلستان و به خواسته برگشت به کار اولیه به موجب دادنامه شماره ۱۲۸۱ـ ۱۳/۸/۱۳۸۸، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور با ارائه مدارک و مستندات پیوست لایحه دفاعی تقدیمی اعلام کرده است هر ساله با جمع شرایط در مستخدم اعلان نیاز نمایندگی و رضایت از خدمات وی با عنایت به مقررات و آیین‌نامه قرارداد استخدامی با ایشان یعنی شاکی منعقد شده است و همچنین قطع همکاری با او بر اساس اختیار اعطایی هیأت وزیران به موجب ماده ۲ آیین‌نامه استخدامی انجام شده است با توجه به مراتب و محتویات پرونده و عدم مشاهده تضییع حقوق شاکی، شکایت نامبرده را وارد تشخیص نمی‌دهد و به رد آن حکم صادر و اعلام می‌شود. رأی دیوان قطعی است. د: شعبه هشتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۸۵/۸/۹۸۴، با موضوع دادخواست آقای عباس نوری به طرفیت سازمان جهاد کشاورزی واحد مهندسی آب و خاک استان ایلام و به خواسته به‌کارگیری مجدد به موجب دادنامه شماره ۱۴۷۹ـ۲۳/۷/۱۳۸۶، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: نظر به این که شاکی به موجب قرارداد استخدام غیر رسمی از تاریخ ۱۹/۶/۱۳۸۰ به استخدام شرکت متبوع درآمده است که با توجه به اخطاریه‌های موجود در پرونده مرتکب غیبتهای غیرموجه و بی‌نظمی و قصور در انجام وظیفه شده است که سازمان طرف شکایت نیز با توجه به مواد ۱۳ و ۱۴ آیین‌نامه استخدام مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی اقدام کرده است علی‌هذا نظر به این که اقدامات انجام شده توسط سازمان طرف شکایت متضمن نقض قوانین و مقررات نبوده به رد شکایت شاکی حکم صادر و اعلام می‌شود. رأی دیوان قطعی است. هـ : شعبه هشتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۱۱/۸۶/۷۴۳، با موضوع دادخواست آقای کریم علیمرادی به طرفیت شرکت خدمات مهندسی آب و خاک منطقه ایلام وابسته به وزارت جهاد کشاورزی و به خواسته اعاده به کار و پرداخت مزایا و حق بیمه به موجب دادنامه شماره ۱۳۹۳ـ۲۹/۸/۱۳۸۷، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: با عنایت به مفاد دادخواست و مستندات ارائه شده و ملاحظه لایحه طرف شکایت و اخذ توضیح از نماینده وی و بررسی پرونده ارسالی نظر به این که شاکی با اختیار حاصله از ماده ۱۳ و ۱۴ آیین‌نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی دایر بر تجویز اخراج کارکنان غیر رسمی در هر شرایطی از جمله غیبت غیر موجه اخراج شده است علی‌هذا در خصوص اخراج وی تخلفی از مقررات مربوط که موجب تضییع حقوق شاکی شده باشد مشهود نیست، حکم به رد شکایت مطروح صادر و اعلام می شود و در خصوص خواسته دیگر شاکی دایر بر پرداخت حقوق و مزایای ایام اشتغال اعم از عیدی و پاداش و غیره، تسویه حساب کامل با وی صورت نگرفته است لذا در این خصوص شکایت را وارد می‌داند و درخصوص مطالبه حق بیمه دوران خدمت با عنایت به رأی وحدت رویه شماره ۶۷۵ـ ۸/۸/۱۳۸۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری دعوا می‌باید به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی نیز مطرح شود. لذا در این خصوص قرار رد شکایت صادر و اعلام می‌شود. رأی دیوان قطعی است. و: شعبه هشتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده کلاسه ۸/۸۸/۳۷۷، با موضوع دادخواست سلطان خانم میرصالحی به طرفیت شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشورـ مدیریت منطقه گلستان و به خواسته الزام به بکارگیری مجدد به موجب دادنامه شماره ۸۷۶ـ ۳۱/۵/۱۳۸۸، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: نظر به این که شاکی حسب حکم کارگزینی شماره ۴۱۴۸۵۲ـ۲۴/۴/۱۳۸۷ مدیر منطقه گلستان دارای بیش از ۱۳ سال سابقه خدمت بوده و توجهاً به این که حسب ماده ۵ آیین‌نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت جهادکشاورزی مستخدم قراردادی با داشتن ۸ سال سابقه تمام وقت باید تبدیل وضعیت به رسمی پیدا کند و رأی وحدت رویه شماره ۶۸۵ تا ۶۹۲ ـ ۱۳/۸/۱۳۸۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری تأکید بر همین موضوع دارد علی‌هذا قطع رابطه استخدامی موافق قانون نبوده است در نتیجه بر الزام شرکت طرف شکایت به اعاده خدمت شاکی حکم صادر و اعلام می شود. رأی دیوان قطعی است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور رؤسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رأی مبادرت می‌کند. رأی هیأت عمومی اولاً: تعارض در آراء محرز است. ثانیاً: با توجه به این که مطابق مواد ۶ و ۴ اساسنامه اصلاحی شرکت سهامی خدمات مهندسی آب و خاک کشور موضوع تصویب‌نامه شماره ۲۲۸۰۴/ت۲۴۱هـ ـ ۱۶/۸/۱۳۷۲ هیأت وزیران، شرکت سهامی خدمات مهندسی آب و خاک کشور دولتی است و به موجب نامه شماره ۴۴۱۰ـ۱۶/۷/۱۳۷۵ معاون رئیس جمهور و دبیرکل سازمان وقت امور اداری و استخدامی کشور، شرکت مذکور تابع مقررات استخدامی شرکتهای دولتی مصوب سال ۱۳۵۳ و اصلاحیه سال ۱۳۵۸ به عنوان مقررات خاص اعلام شده است و به موجب نامه شماره ۵۰۰/۵۶۰۱۲۲۴۳/۱۳۴۵ـ ۹/۱۰/۱۳۷۵ معاون وقت برنامه‌ریزی و پشتیبانی وزارت وقت کشاورزی، وزیر کشاورزی در اجرای ماده ۶۸ مقررات اداری، مالی، تشکیلاتی و استخدامی وزارت کشاورزی با شمول آیین‌نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی موضوع تصویب‌نامه شماره ۸۴۷۱۰/ت۱۴۳۷۰هـ ـ۱۰/۷/۱۳۷۴ هیأت وزیران، بر کارکنان شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشور موافقت کرده و در ماده ۲ آیین‌نامه استخدامی مستخدمان غیر رسمی وزارت کشاورزی، مدت قرارداد استخدام غیر رسمی یک سال و تمدید آن در صورت نیاز و رضایت بخش‌بودن خدمت مستخدم امکان پذیر اعلام شده است و در ماده ۱۶ آیین‌نامه موصوف، مستخدمان غیر رسمی در کلیه موارد استخدامی منحصراً مشمول این آیین‌نامه شناخته و از شمول قانون کار و سایر مقررات استخدامی مستثنی شده‌اند، بنابراین اعاده به خدمت کارکنان مشمول آیین‌نامه موصوف به خدمت با وصف عدم نیاز شرکت مهندسی آب و خاک کشور موجه نیست و در هیچ یک از مواد آیین‌نامه مذکور، حکمی مبنی بر الزام به تبدیل وضعیت استخدامی به رسمی مستخدمان با سابقه ۸ سال ملاحظه نمی‌شود. با توجه به مراتب آراء صادر شده از شعب ۱۲ و ۱۱، ۹، ۸ دیوان عدالت اداری به شرح مندرج در گردش کار که شکایت را وارد ندانسته‌اند صحیح و موافق مقررات است. این رأی به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲، برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ علی مبشری