رأی شماره۸۵۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال دستورالعمل شماره ۲۷۸۲۲/۲۰۵

         تاریخ دادنامه: 13/12/1387              شماره دادنامه: 856                کلاسه پرونده: 87/472          مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.         شاکی: سازمان تأمین اجتماعی.         موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستورالعمل شماره 27822/2053 مورخ 21/3/1386 معاونت اداری و مالی سازمان تأمین اجتماعی.         مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، طبق مصوبه هیأت وزیران به شماره 28513 مورخ 10/5/1384 که در آن اعلام داشته، فوق‎العاده شغل متصدیان مشاغل رسته بهداشتی و درمانی متناسب با سوابق و تجارب و مدارک تحصیلی همانند مشاغل معلمان افزایش یافته و سایر رشته‎ها تا مقطع کاردانی به میزان 25درصد بالاتر از کاردانی به میزان 10درصد افزایش می‎یابد و تاریخ لازم‎الاجراء شدن آن را در انتهای مصوبه از 1/5/1384 تعیین نموده است و به استناد همین مصوبه معاونت اداری و مالی سازمان تأمین اجتماعی طی دستور اداری به شماره 19510 مورخ 29/2/1386 به کلیه مدیریت درمانهای تأمین اجتماعی استانهای ذیربط در خصوص اجرای مصوبه هیأت وزیران اعلام و ابلاغ نموده است که در نتیجه کلیه شاغلین در مدیریت درمانهای اساس نوع کاری (درمانی یا ستادی و اداری) از افزایش حقوق برخوردار گردیده و اینجانب هم که در مدیریت درمانی استان شاغل بوده‎ طی حکم شماره 9125/16/194 مورخ 20/3/1386 مشمول گشته. اما متأسفانه معاونت اداری و مالی سازمان تأمین اجتماعی براساس دستور اداری شماره 27822/253 مورخ 21/3/1386 به کلیه واحدهای تأمین اجتماعی استانها اعلام نموده که مصوبه هیأت وزیران فقط اختصاص به رسته بهداشتی و درمانی داشته و لاغیر، نتیجتاً حکم اینجانب و سایر کارمندان زحمتکش در رسته اداری و ستادی واحدهای درمانی لغو و بلااثر گردیده است، لذا به دلایل ذیل تقاضای ابطال دستورالعمل موضوع شکایت وفق قوانین مورد استدعا است. اولاً، به استناد متن صریح مصوبه هیأت وزیران که در بند یک و 2 به آن اشاره شده است، شاغلین در واحدهای درمانی را به دو دسته تقسیم نموده و برای هر کدام از آنها نیز ضریب فوق‎العاده را اعلام نموده است (سایر رسته‎ها) و منظور از سایر رسته‎ها مشمول رسته‎های اداری و یا ستادی در واحدهای درمانی می‎باشد در غیر این صورت لزومی به تاکید مجزا در مصوبه مذکور نبوده و هیأت وزیران نیز در حوزه وظایف خود بی‌جهت مطالبی را عنوان نخواهند کرد و براساس قانون اساسی و قوانین جاری تنها مجلس شورای اسلامی حق تفسیر از قوانین را داشته و در مورد مصوبات نیز مرجع صادرکننده نه واحدهای زیر مجموعه، لذا دستورالعمل موضوع شکایت بر خلاف صراحت قانونی مصوبه و خارج از اختیارات معاون مالی و اداری سازمان می‎باشد. ثانیاً، در صورت وجود هرگونه ابهام در تفسیر قوانین و مصوبات می‎بایست از مرجع صادرکننده آن تقاضای تفسیر خواست نه اینکه بر اساس برداشت شخصی در مشمولان مورد مصوبه دست برد لذا در صورت لزوم سازمان تأمین اجتماعی می‎بایست مشمولیت مصوبه را از هیأت وزیران خواستار گردد نه اینکه به فاصله کمتر از 2 ماه دو دستور اداری متضاد صادر که خود منجر به اقدامات و بوروکراسی اداری و سردرگمی کارمندان گردد. ثالثاً، تنها مرجع قانونگذاری در جمهوری اسلامی ایران بر اساس قانون اساسی، مجلس شورای اسلامی می‎باشد، در مورد دولت نیز در حوزه اختیارات قانونی حق وضع مصوبات را خواهد داشت، لذا دستور اداری معاون اداری و مالی سازمان خود دخالت در امر قانونگذاری می‎باشد و ابطال آن مورد تقاضا است. سرپرست دفتر امور حقوقی سازمان تأمین اجتماعی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 28491/7100 مورخ 9/10/1387 اعلام داشته‎اند، 1ـ براساس ماده 6 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب 1370 مقرر شده است، « به دولت اجازه داده می‎شود در اجرای نظام هماهنگ پرداخت و به منظور تطبیق وضع کارکنان دستگاههای مشمول مقررات خاص و جذب و نگهداری نیروهای مناسب برای مشاغل تخصصی و مدیریت در مواردی که در این قانون پیش‎بینی نشده است، فوق‎العاده خاصی وضع نماید». هیأت وزیران در جلسه مورخ 26/4/1384 بنا به پیشنهاد نهاد ریاست جمهوری و تایید سازمان مدیریت و برنامه‎ریزی کشور اقدام به تصویب مصوبه شماره 28513/ت33002 ه‍ مورخ 10/5/1384 نموده که در بندهای یک و 2 مصوبه مذکور آمده است، «1ـ فوق‎العاده شغل متصدیان مشاغل رسته بهداشتی و درمانی در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی متناسب با سوابق، تجارب و مدارک تحصیلی مشابه در طرح طبقه‎بندی مشاغل معلمان افزایش می‎یابد تا فوق‎العاده شغل این مشاغل همتراز با فوق‎العاده شغل معلمان گردد. فوق‎العاده شغل سایر رسته‎ها تا مقطع کاردانی به میزان 25درصد و بـالاتر از کاردانی بـه میزان 10درصد افزایش می‎یابد. 2ـ ضریب فوق‎العاده جذب متصدیان مشاغل رسته بهداشتی و درمانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به میزان 30درصد و سایر رسته‎های وزارتخانه‎های یاد شده به میزان 15درصد افزایش می‎یابد.» و مفهوم این عبارت این است که مزایای مذکور در این مصوبه به متصدیان مشاغل رسته بهداشتی و درمانی در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به میزان 30درصد و سایر رسته‎های وزارتخانه یاد شده به میزان 15درصد افزایش می‎یابد.» 3ـ هیأت مدیره سازمان جهت حمایت و ارفاق به کارکنان رسته بهداشتی و درمانی سازمان تأمین اجتماعی در بند 2 نهصدوشصت و ششمین جلسه پیشنهاد معاونت اداری و مالی را در خصوص افزایش فوق‎العاده‎های شغل و جذب مصوب هیأت وزیران طی شماره 58680/1100 مورخ 19/6/1385 مورد تصویب قرارداد. معاونت اداری و مالی سازمان نیز طی دستور اداری ضوابط پرداخت آن را مقرر تا بر مبنای آن افزایش فوق‎العاده جذب به میزان 30درصد و فوق‎العاده شغل به میزان 20درصد به کارکنان مشمول از تاریخ 1/1/1386 پرداخت گردد. لیکن به دلیل اینکه تصویب‎نامه مزبور منحصراً مربوط به متصدیان مشاغل رسته بهداشتی و درمانی در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بوده و به دلیل عدم تصریح قابل تسری به سایر وزارتخانه‎ها نمی‎باشد، سازمان تأمین اجتماعی نیز متعاقباً طی اصلاحیه شماره 27822/2053 مورخ 21/3/1386 مبادرت به اصلاح آن مبنی بر شمول بخشنامه مزبور به شاغلین در رسته بهداشتی و درمانی نموده است. با عنایت به مراتب فوق بخشنامه معترض‎عنه در جهت حمایت و ارفاق به متصدیان رسته بهداشتی و درمانی سازمان تأمین اجتماعی صادر گردیده و منطبق با مصوبه مربوطه می‎باشد و مصوبه مورد نظر منحصراً مربوط به کارکنان مشاغل رسته بهداشتی و درمانی در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می‎باشد و از این حیث سازمان تکلیفی در اجرای آن ندارد. هیأت عمومی دیوان در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علی‎البدل در تاریخ فوق تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‎نماید. رأی هیأت عمومی          نظر به اینکه هیأت وزیران به اذن قانونگذار و به استناد ماده 6 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب 1370 علاوه بر لزوم افزایش فوق‎العاده شغل متصدیان مشاغل رسته بهداشتی درمانی در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تا میزان همترازی با فوق‎العاده شغل معلمان افزایش فوق‎العاده شغل سایر رسته‎ها تا مقطع کاردانی را به میزان 25درصد و بالاتر از کاردانی را به میزان 10درصد مورد تایید و تصویب قرار داده‎اند، دستورالعمل شماره 27822/2053 مورخ 21/3/1386 سازمان تأمین اجتماعی که افزایش فوق‎العاده شغل را منحصراً شامل شاغلین تخصیص یافته در رسته بهداشتی و درمانی اعلام داشته و با این کیفیت شاغلین سایر رسته‎ها را از افزایش مقرر در تصویب‎نامه هیأت وزیران محروم کرده است، خلاف مقررات قانونی و خارج از حدود اختیارات معاون اداری و مالی سازمان تأمین اجتماعی در وضع مقررات تشخیص داده می‎شود و مستنداً به قسمت دوم اصل 170 و ماده یک و بند یک ماده 19 و ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می‎گردد.