رأی شماره ۱۳۶۹ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص مشاغل سخت و زیان‌آور

        تاریخ: 21/11/1386        شماره دادنامه: 1369        کلاسه پرونده: 86/558        مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.        شاکی: آقای عبدالحسین امینی.        موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعب 2، 4، 15، 17، 32 و شعبه اول تجدیدنظر دیوان عدالت اداری.        مقدمه: الف ـ شعبه هفدهم در رسیدگی به پرونده‎های کلاسه 85/638، 84/2736، 85/635، 85/632، 85/640، 85/633 موضوع شکایت شکات به طرفیت کمیته بررسی کارهای سخت و زیان‌آور استان تهران به خواسته اجرای مفاد صورتجلسه مورخ 12/4/1368 در مورد سخت و زیان‌آور بودن کلیه مشاغل کارخانه سیمان تهران به شرح دادنامه‎های شماره 3007 مورخ 5/10/1385 و شماره 2165 مورخ 13/8/1385 و شماره 3191 مورخ20/10/1385 و شماره3194 مورخ20/1/1385 و شماره3189 مورخ 20/10/1385 و شماره 3193 مورخ 20/10/1385 چنین رأی صادر نموده است، با عنایت به اینکه لازمه برخورداری از مزایای تبصره 2 الحاقی به ماده 76 از قانون تامین اجتماعی احراز سخت و زیان‌آور بودن شغل در کمیته استانی بوده و کمیته استانی بر مبنای گزارش بازرسان وزارت کار و امور اجتماعی و کارشناسان بهداشت حرفه‎ای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و با لحاظ آیین‎نامه اجرائی ماده مذکور و سایر مدارک و مستندات در مورد سخت و زیان‌آوری مشاغل اعلام نظر می‎نماید و با توجه به اینکه صورتجلسه مورخ 12/4/1368 دایر بر سخت و زیان‌آور بودن کلیه مشاغل کارخانه سیمان مربوط به 17 سال قبل مورد استناد خواهان بوده و در وضعیت فعلی با توجه به تهمیدات اتخاذی از جانب مسئولین کارخانه سیمان تهران شرایط سخت و زیان‌آوری بسیاری از مشاغل حذف یا کاهش یافته و مضافاً نمی‎توان نظریه کمیته استانی مربوط به 17 سال قبل که منطبق بر اوضاع و احوال و شرایط خاصه آن زمان کارخانه بوده به وضعیت فعلی و کنونی کارخانه مذکور تعمیم نمود. علیهذا با توجه به اینکه کمیته فنی علیرغم بازدید مجدد از کارخانه توسط کارشناسان وضعیت شغلی خواهان را جز مشاغل سخت و زیان‌آور تشخیص ننموده، فلذا دعوی مطروحه را غیروارد تشخیص و حکم بـه رد آن صادر و اعلام می‎دارد. ب ـ1ـ شعبه دوم در رسیدگی بـه پرونده کلاسـه 83/598 موضوع شکایت آقای علی حاجی‌بابا به طرفیت کمیته بررسی کارهای سخت و زیان‌آور استان تهران به خواسته، اجرای مفاد صورتجلسه مورخ 12/4/1368 در ارتباط با کارهای سخت و زیان‌آور به شرح دادنامه شماره 1429 مورخ 4/7/1383 چنین رأی صادر نموده است، .. با توجه به صورتجلسه مورخ 12/4/1368 کمیته بررسی کارهای سخت و زیان‌آور که به اتفاق آراء کلیه مشاغل موجود در کارخانه سیمان تهران را با عطف توجه به مفاد مواد 1 و 2 و 3 آیین‎نامه کارهای سخت و زیان‌آور و نامه شماره 4775 مورخ 8/10/1366 مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت و بهداشت کار که بیان داشته، مادامی که کارخانه سیمان تهران در جوار کارخانه ایرانیت قرار دارد، سخت و زیان‌آور تشخیص و اجرای تبصره 4 قانون بازنشستگی پیش از موعد منضم به بخشنامه 577 فنی را در مورد آنان بلامانع اعلام می‎دارد و التفاتاً به اینکه دلیل و مدرکی در پرونده مشهود و معلوم نگردید که حکایت از بکارگیری تمهیدات بهداشتی، ایمنی و تدابیر فنی مناسب توسط کارفرما سختی و زیان‌آوری آن را منتفی نموده باشد و چنین ادعائی نیز از سوی خوانده صورت نگرفته، بناء علیهذا و با امعان نظر به تحقیقات معموله توسط مرکز تحقیقات وزارت کار، کماکان کارخانه سیمان تهران از حیث رعایت موارد استاندارد کار برای کارگران شاغل در آن غیراستاندارد تشخیص داده شده و مواردی که معروض افتاد حاکی از آن است که صورتجلسه موضوع خواسته در ستون دادخواست به قوت خود باقی و شامل حال شاکی نیز می‎گردد از این رو حکم به ورود شکایت صادر و اعلام می‎گردد. ب ـ2ـ شعبه نهم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/1550 موضوع تقاضای تجدیدنظر نسبت به دادنامه شماره 1429 مورخ 4/7/1383 شعبه دوم به شرح دادنامه شماره 204 مورخ 21/2/1384 دادنامه بدوی را عیناً تایید نموده است. ج ـ شعبه پانزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 84/1118 موضوع شکایت آقای سیداصغر طباطبائی به طرفیت کمیته بررسی مشاغل سخت و زیان‌آور استان تهران به خواسته اعتراض به نظریه کمیته بررسی مشاغل سخت و زیان‌آور به شرح دادنامه شماره 1186 مورخ 9/5/1385 حکم به ورود شکایت شاکی صادر نموده است. دـ شعبه چهارم در رسیدگی به پرونده کلاسه 84/1443 موضوع شکایت آقای خسرو جلالی به طرفیت، کمیته بررسی کارهای سخت و زیان‌آور استان تهران به خواسته اجرای مفاد صورت جلسه مورخ 12/4/1368 به شرح دادنامه شماره 611 مورخ 16/2/1385 حکم به ورود شکایت شاکی صادر نموده است. هـ ‍ـ شعبه اول تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسـه 85/1829 موضوع تقاضای تجدیدنظر آقای امیر باخداقمصری نسبت به دادنامه شماره 1150 مورخ 24/7/1384 شعبه سیزدهم به شرح دادنامه شماره 1608 مورخ 26/7/1385 چنین رأی صادر نموده است... دلیل و مدرکی که حکایت از به کارگیری تمهیدات بهداشتی ایمنی و تدابیر فنی مناسب توسط کارفرما که سختی و زیان‌آور آن را منتفی نموده باشد، مشهود نمی‎باشد و دلیلی بر از بین رفتن همجواری کارخانه ایرانیت با کارخانه سیمان که از علل مهم به شمار آمدن مشاغل کارخانه سیمان در عداد کارهای سخت و زیان‌آور است در پرونده مشاهده نمی‎گردد. لذا ضمن نقض دادنامه بدوی حکم به ورود شکایت شاکی صادر و اعلام می‎گردد. وـ شعبه 32 دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 85/13581 موضوع شکایت علی حاجی هزدارانی به طرفیت کمیته بررسی کارهای سخت و زیان‌آور به خواسته اجرای صورتجلسه مورخ 12/4/1368 به شرح دادنامه شماره13581 مورخ 29/9/1385 چنین رأی صادر نموده است، با توجه به اینکه صورتجلسه 12/4/1368 مصون از تعرض باقی مانده و با توجه به اعتبار قانونی ایجاد حق مکتسبه برای شاغلین به کارهای مذکور در کارخانه سیمان و اینکه از سوی مراجع قانونی دلیلی برای نفی چنین حقی تصویب نشده است بنابراین شکایت شاکی در این حد که از مزایای مشاغل سخت و زیان‌آور استفاده نماید، وارد و حکم به ورود شکایت صادر و اعلام می‎گردد. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علی‎البدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء ضمن تشخیص تعارض در آراء فوق‎الذکر بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رأی می‎نماید. رأی هیأت عمومی         هرچند کمیته استانی ذیصلاح به شرح نظریه مورخ 12/4/1368 مطلق مشاغل کارخانه سیمان تهران فارغ از ماهیت آنها را بلحاظ مجاورت با کارخانه ایرانیت و آثار زیانبار ناشی از فعالیت آن کارخانه از نوع مشاغل سخت و زیان‌آور تشخیص داده و در مدت اعتبار خود واجد آثار قانونی مربوط است، لیکن کمیته صلاحیتدار مربوط با توجه به اتخاذ تدابیر لازم در جهت تدارک امکانات حفاظتی و بهداشتی و فنی و ایمنی و اعمال روشهای مناسب و مطلوب کـه موجب انتفاء زمینـه و موقعیت و شرایط سخت و زیان‌آور نسبت به برخی از مشاغل کارخانه شده در فهرست مشاغل سخت و زیان‌آور سیمان تهران تجدیدنظر به عمل آورده و به شرح تصمیم مورخ 24/10/1381 فهرست مشاغلی را که با عنایت به ماهیت آنها، سخت و زیان‌آور نبوده از فهرست قبلی مستثنی نموده است، بنابراین استناد به تصمیم مورخ 12/4/1368 و برخورداری از امتیازات قانونی کارهای سخت و زیان‌آور بر اساس مشاغلی که در مورخ 24/10/1381 سخت و زیان‌آور شناخته نشده است از تاریخ اخیرالذکر محمل قانونی ندارد و دادنامه‎های شماره2165 مورخ13/8/1385 و 3007، 3189، 3191، 3193 و 3194 مورخ 20/10/1385 شعبه هفدهم مبنی بر رد شکایت شاکیان در حدی که متضمن این معنی است، موافق اصول و موازین قانونی شناخته می‎شود. این رأی به استناد بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازم‎الاتباع است.