رأی شماره۷۴۳ الی ۷۴۵ مورخ ۳۰/۱۱/۱۳۸۴ آرای هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص مقرر�

تاریخ: 30/11/1384 شماره دادنامه: 743 الی 745 کلاسه پرونده: 84/153، 164، 744           مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.          شکات: آقایان1ـ اسد توکلی2ـ حمیدرضا بهمنی 3ـ اسحاقعلی بشکوفه.          موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعب 2، 3، 5 ، 8 ، 9و 10 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری.                                         مقدمه: الف ـ 1ـ شعبه سوم در رسیدگی به پرونده کلاسه 82/829 موضوع شکایت آقای حمیدرضا بهمنی به طرفیت شرکت سهامی پشتیبانی امور دام استان فارس بخواسته الزام طرف شکایت به تبدیل وضعیت استخدامی از قراردادی به رسمی به شرح دادنامه شماره 550 مورخ 3/3/1383 چنین رأی صادر نموده است، با توجه به ماده 79 قانون استخدامی شرکتهای دولتی مصوب سال 1358 و ماده 26 مصوبه شماره 23380/ت7239 مورخ 8/6/1371 هیأت وزیران موضوع اساسنامه شرکت سهامی تهیه و تولید و توزیع علوفه «کلیه کارکنانی که در تاریخ تصویب این اساسنامه در شرکت به خدمت اشتغال دارند (سال 1371) مشمول امر تبدیل و تطبیق فصل8 مقررات استخدامی شرکتهای دولتی و اصلاحیه‎های بعدی آن می‎باشند و همچنین در ماده 74 اساسنامه شرکت سهامی پشتیبانی امور دام کشور (مصوبه شماره 55282/ت88012 مورخ 11/3/1376) هیأت وزیران قید گردیده سایر موضوعها و مواردی که در اساسنامه پیش بینی نگردیده است تابع قوانین و مقررات مربوط به شرکتهای دولتی و قانون تجارت می‎باشد علیهذا شکایت موجه تشخیص و رأی بـه ورود شکایت و الـزام مشتکـی‎عنه به تأمین خواسته شاکی وفق مقررات مربوط صادر می‎گردد. الف ـ2ـ شعبه نهم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت9/83/664 موضوع تقاضای تجدیدنظر در دادنامه شماره550 مورخ3/3/1383 صادره از شعبه سوم دیوان به شرح دادنامه شماره 1141 مورخ 28/7/1383 چنین رأی صادر نموده است، تجدیدنظر خوانده مـشمول مـاده 79 قـانون استخدام شرکتهای دولتی نیست زیرا اصلاحیه این ماده در تاریخ 17/3/1358 بوده و در این سال مشارالیه اشتغال به کار نداشته است. ثانیاً استناد به ماده 26 اساسنامه شرکت سهامی تهیه تولید و توزیع علوفه مصوب سال 1371 هیأت وزیران نیز با توجه به اینکه وی در پایان سال 1371 خود را بازخرید کرده و از 1/1/1372 به صورت قراردادی موقت یک ساله به خدمت ادامه داده است فاقد وجاهت قانونی می‎باشد. مضافاً به اینکه نامبرده شرط بند (و) ماده 8 قرارداد را مبنی بر عدم تعهد شرکت نسبت به استخدام وی را پذیرفته و ذیل آن را امضاء نموده است. بنابمراتب مارالذکر اعتراض تجدیدنظر خواه نسبت به دادنامه تجدیدنظر خواسته وارد است. ضمن فسخ دادنامه معترض عنه رأی به رد شکایت وکیل شاکی با خواسته مطروحه در دادخواست مرحله بدوی صادر مـی‎گردد. ب ـ1ـ شعبه چهارم بـدوی در رسیدگی به پرونده کلاسه 82/1101 موضوع شکایت آقـای اسحاق‎علی بشکوفه به طرفیـت، شرکت پشتیبانی امـور دام بخواسته، ابطال حکم اخراج و تبدیل وضعیت استخدامی به رسمی به شرح دادنامه شماره 2542 مورخ 11/11/1382 چنین رأی صادر نموده است، نظر به اینکه نامبرده از سال 1370 در شرکت تهیه و تولید و توزیع علوفه اشتغال داشته است و با تصویب اساسنامه شرکت مذکور مصوب 11/5/1371 هیأت وزیران طبق ماده 26 آن مقرر می‎شود (کلیه کارکنانی که در تاریخ تصویب این اساسنامه در شرکت به خدمت اشتغال دارند مشمول امر تبدیل و تطبیق فصل هشتم مقررات استخدامی شرکتهای دولتی و اصلاحیه‎های بعدی آن) باشند. بنابراین اعتراض نامبرده موجه و خواسته قانونی می‎باشد. لذا حکم به ابطال حکم مذکور و اعاده به خدمت و تبدیل وضعیت استخدامی از قراردادی به رسمی صادر می‎گردد. ب ـ2ـ شعبه دوم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت2/83/238 موضوع تقاضای تجدیدنظر شرکت پشتیبانی امور دام کشور بخواسته تجدیدنظر در دادنامه 2542 مورخ 11/11/1382 شعبه چهارم دیوان در پرونده کلاسه 82/1101 به شرح دادنامه شماره 1974 مورخ 18/12/1383 چنین رأی صادر نموده است، مطابق ماده 26 اساسنامه شرکت سهامی تهیه، توزیع و تولید علوفه مصوب 1371 کارکنانی که در تاریخ تصویب اساسنامه مذکور در شرکت مزبور اشتغال داشته‎اند مشمول امر تبدیل و تطبیق فصل هشتم مقررات استخدامی شرکتهای دولتی و اصلاحیه‎های بعدی آن می‎باشند و با توجه به اینکه تجدید نظر خوانده از سال 1370 لغایت 1372 با شرکت علوفه به صورت قرارداد کارگری همکاری داشته و در سال 1372 با رضایت کتبی و دریافت حق بازخریدی، بازخرید از خدمت شده است و از سال1372 لغایت1382 به صورت قـراردادی در شرکـت مذکور مجدداً اشـتغال ورزیده اسـت و بدین ترتـیب در تـاریخ تصویب اساسنامه مذکور در سال 1371 تجدیدنظر خوانده تحت عنوان کارگر اشتغال داشته و کارمند قراردادی نبوده است. با عنایت به ماده 79 الحاقی به مقررات استخدامی شرکتهای دولتی مصوب 1358 و ماده 26 اساسنامه فوق الاشاره وضعیت استخدامی کارکنان شرکت تجدید خواه را به آن معطوف داشته است. صرفاً شامل وضعیت مستخدمین قراردادی شاغل در تاریخ تصویب اصلاحیه مذکور در سال 1358 می‎باشد و مقررات آن قابل تسری به مستخدمین قراردادی بعد از تصویب اصلاحیه مذکور در سال 1358 می‎باشد و مقررات آن قابل تسری به مستخدمین قراردادی بعد از تصویب اصلاحیه فوق الاشاره نمی‎باشد. بنابمراتب مذکور و با عنایت به اینکه دادنامه تجدیدنظر خواسته بدون توجه به موارد مذکور صادر گردیده است، مخدوش تشخیص و با فسخ آن حکم به رد شکایت تجدیدنظر خوانده صادر می‎گردد. ج ـ 1ـ شعبه سوم در رسیدگی به پرونده کلاسه 82/491 موضوع شکایت آقای اسد توکلی به طرفیت شرکت پشتیبانی امور دام کشور وابسته به وزارت جهاد کشاورزی بخواسته، ابطال حکم اخراج و اعاده به کار به شرح دادنامه شماره 562 مورخ 4/3/1383 چنین رأی صادر نموده است، نظر به ماده 79 قانون استخدام شرکتهای دولتی مصوب 1358 و مصوبه شماره 23380ت239هـ مورخ 8/6/1371 هیأت وزیران (مـاده 26 اساسنامـه شرکت سهامی تهیه، تولید و توزیع علوفه و ماده 74 اساسنامه شرکت سهامی پشتیبانی امور دام کشور موضوع مصوبه شماره 55282/ت18012 مورخ 11/3/1376 هیأت وزیران شکایت به کیفیت مطروحه موجه تشخیص و رأی به ورود شکایت و لغو حکم اخراج مورخ 14/12/1381 و اعاده و اشتغال مجدد شاکی به کار سابق خود با پست مشابه و استخدام رسمی وی وفق مقررات صادر و اعلام می‎گردد. ج ـ 2ـ شعبه دهم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/465 موضوع تقاضای تجدیدنظر شرکت پشتیبانی امور دام کشور به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره 562 مورخ 4/3/1383 شعبه سوم دیوان به شرح دادنامه شماره 1 مورخ 8/1/1384 چنین رأی صادر نموده است. نظر به اینکه رابط استخدامی تجدیدنظر خوانده با شرکت تجدیدنظر خواه براساس قرارداد همکاری موقت یک ساله بوده که به موجب بند الف ماده 7 قرارداد منعقده شرکت می‎تواند با یک ماه اعلام قبلی به همکاری طرف قرارداد خاتمه دهد. بنابه مراتب مذکور اقدام شرکت تجدیدنظر خواه در خاتمه خدمت تجدیدنظر خوانده وفق بند الف ماده 7 قرارداده بوده و تخلفی از قوانین و مقررات مشهود نمی‎باشد و لذا موجبی برای اجابت خواسته که همانا لغو حکم اخراج و اعاده به کار می‎باشد وجود نداشته، با پذیرش تجدیدنظر خواهی ضمن فسخ دادنامه شعبه بدوی حکم به رد شکایت تجـدیدنـظرخوانـده صـادر می‎گردد. د ـ1ـ شعـبه دهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 82/1879 موضوع شکایت آقای محسن اسلامی به طرفیت شرکت پشتیبانی امور دام کشور به خواسته ابطال حکم اخراج مورخ 29/4/1382 و الزام به استخدام رسمی و اعاده به خدمت به شرح دادنامه شماره 2204 مورخ 4/10/1382 چنین رأی صادر نموده است، ماده 26 اساسنامه شرکت که در تاریخ 1371 به تصویب هیأت وزیران رسیده و مورد تایید شورای نگهبان نیز قرار گرفته است مقرر داشته، کلیه کارکنانی که در تاریخ تصویب این اساسنامه در شرکت به خدمت اشتغال دارند مشمول تبدیل و تطبیق فصل هشتم مقررات استخدامی شرکتهای دولتی و اصلاحیه‎های بعدی آن می‎باشد و در فصل هشتم مذکور در ماده 79 مقرر داشته، شرکتهای دولتی مشمول این مقررات مکلفند بر اساس مشاغل مستمر مصوب خود مستخدمین قراردادی و همچنین کارکنانی را که برای انجام خدمت تمام وقت در مقابل دریافت دستمزد به کار گمارده‎اند و در تاریخ تصویب این اصلاحیه 17/3/1358 در خدمت دارند بنابه درخواست آنان با حفظ سابقه خدمت دولتی به استخدام ثابت در آورند گرچه ماده 79 مذکور ناظر به کارکنان شرکتهای دولتی موقت بوده است لیکن با عنایت به اینکه ماده 26 اساسنامه که سال 1371 تصویب شده است همان مقررات را در مورد کارکنان شرکت لازم‎الاجراء دانسته است، اجرا ماده 79 به سال 1371 معطوف می‎شود و شامل کارکنان سال 1371 شرکت پشتیبانی امور دام کشور می‎گردد و از طرفی در قانون برنامه سوم اقتصادی و نیز قانون بودجه سال 1381 و 1382 تصریح شده است که کارکنان قراردادی وزارت جهاد کشاورزی می‎توانند درخواست بازخریدی نمایند و این حکایت از این دارد که مقنن معتقد است کارکنان قراردادی وزارت جهاد کشاورزی را نمی‎توان به صرف قراردادی بودن اخراج و با آنان تسویه حساب نمود والا لزومی نداشت در مورد آنان نیز مقررات بازخریدی را وضع و آنان را تشویق به بازخرید نماید و می‎توانست اعلام نماید به محض تمام شدن مدت قرارداد مجدداً با آنها قرارداد منعقد نشود و با آنان تسویه حساب بعمل آید. لذا شکایت شاکی وارد تشخیص و شرکت مشتکی عنه مکلف است ضمن اعاده نمودن شاکی به کار سابق خود یا پست مشابه نامبرده را استخدام رسمی نماید. د ـ2ـ شعبه پنجم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت5/83/202 موضوع تقاضای تجدیدنظر شرکت پشتیبانی امور دام کشور به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره 2204 مورخ 4/10/1382 شعبه دهم دیوان به شرح دادنامه شماره 1083 مورخ 20/11/1383 دادنامه بدوی را عیناً تایید نموده است. هـ ـ 1ـ شعبه شـشم در رسـیدگی به پرونده کلاسه 79/603 موضوع شکایت آقای سیدعبدالحسین مظهری‌موسوی به طرفیت شرکت پشتیبانی امور دام کشور به خواسته ابطال حکم برکناری و الزام به استخدام رسمی به شرح دادنامه شماره 1334 مورخ 29/6/1379 حکم بر ابطال حکم برکناری شاکی و الزام مشتکی عنه به استخدام رسمی شاکی صادر نموده است. هـ ـ2ـ شعبه سوم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه 79/1726 موضوع تقاضای تجدیدنظر شرکت پشتیبانی امور دام به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره 1334 مورخ 29/6/1379 شعبه ششم دیوان در پرونده کلاسه 79/603 به شرح دادنامه شماره 1914 مورخ 18/12/1379 با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه بدوی را عیناً تایید نموده است. و ـ 1ـ شعبه بیست و یکم در رسیدگی به پرونده کلاسه 82/753 موضوع شکایت آقای عارف طبرستانی به طرفیت شرکت پشتیبانی امور دام کشور به خواسته اعاده به کار و تبدیل وضعیت از قراردادی به رسمی و مطالبه کلیه حقوق و مزایای قانونی ایام بیکاری به شرح دادنامه شماره 1065 مورخ 30/11/1382 چنین رأی صادر نموده است، شاکی موصوف هیچگونه تمایل به بازخریدی نداشته است و در زمان تصویب اساسنامه در شرکت اشتغال داشته که بر طبق ماده 26 اساسنامه فوق التوصیف کلیه کارکنانی که در تاریخ تصویب این اساسنامه در شرکت به خدمت اشتغال دارند مشمول تبدیل وضع و تطبیق فصل هشتم مقررات استخدامی شرکتهای دولتی و اصلاحیه‎های بعدی آن می‎باشند. از طرفی در قانون برنامه سوم اقتصادی و نیز قانون بودجه سال 1381 و 1382 تصریح شده است که کارکنان قراردادی وزارت جهاد کشاورزی می‎توانند درخواست بازخریدی نمایند و این حکایت از جواز دارد نه لزوم و نمی‎توان کارکنان قراردادی را به صرف قراردادی بودن اخراج و با آنان تسویه حساب نمود. لذا بنابه مراتب فوق‎الاشعار و با توجه به مدرک تحصیلی شاکی و پست کارشناسی نامبرده و اعلام نیاز از سوی سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران شکایت شاکی در حد ابقاء به کار و تبدیل وضعیت از قراردادی به رسمی صادر و اعلام می‎دارد و درخصوص تقاضای شاکی حقوق ایام بیکاری نظر باینکه مزد درقبال فعالیت و اشتغال پرداخت می‎شود که بنا به اظهارات خوانده فعالیت در شرکت طرف شکایت نداشته است، لذا دعوی وی در این قسمت محکوم به رد است. و ـ 2 ـ شعبه هشتم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت8/83/136 و 77 موضوع تقاضای تجدیدنظر شرکت پشتیبانی امور دام کشور به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره1065 مورخ30/11/1382 شعبه 21 دیوان عدالت اداری به شرح دادنامه شماره 1228 و 1227 مورخ 29/10/1383 با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه بدوی را عیناً تایید نموده است. ز ـ 1ـ شعبه چهارم در رسیدگی به پرونده کلاسه 82/527 موضوع شکایت آقای عبدالرسول جلیلیان به طرفیت شرکت سهامی پشتیبانی امور دام کشور به خواسته برگشت به کار به شرح دادنامه شماره 1192 مورخ 30/4/1382 چنین رأی صادر نموده است، شکایت بدواً برابر ماده 157 قانون کار در هیأتهای تشخیص و حل اختلاف اداره کار مطرح و رسیدگی شود. بنابراین چون شکایت متوجه مشتکی عنه مذکور نمی‎باشد. لذا استناداً به بند ب ماده 20 آیین دادرسی دیوان قرار رد شکایت صادر می‎گردد. ز ـ 2ـ شعبه دهم تجدیدنظر در رسیدگی به تقاضای تجدیدنظر آقای عبدالرسول جلیلیان بخواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره 1192 مورخ 3/4/1382 شعبه چهارم دیوان به شرح دادنامه شماره 436 مورخ 5/5/1383 چنین رأی صادر نموده است، تجدیدنظر خوانده مدعی است تجدیدنظر خواه هیچگونه رابطه استخدامی با شرکت پشتیبانی امور دام ندارد و کلیه حـقوق و مزایای نقدی و غـیر نقـدی مشارالیه مورد تعهد در فرم شرکت خدماتی هدایت‌کاران ایلام است. با توجه به حکم کارگزینی شماره25/35/1/39 مورخ 30/4/1380 صادره از شرکت سهامی پشتیبانی امور دام ادعای تجدیدنظر خوانده مسموع نیست. زیرا اولاً، حکم کارگزینی شماره فوق‎الذکر حکایتی از تعهدات شرکت خدماتی هدایت کاران ندارد. ثانیاً قرارداد همکاری منعقده بین شرکت پشتیبانی دام کشور و آقای عبدالرسول جلیلیان به شماره 16916/39 مورخ 1/4/1383 حاکی از انعقاد قرارداد همکاری در مدت معین است. مضاف به اینکه تاریخ قرارداد تغییر یافته و مخدوش است. بنابراین با احراز رابطه استخدامی مستقیم بین تجدیدنظر خواه و تجدیدنظر خوانده و با توجه به مخدوش شدن مدت قرارداد و اینکه بند الف ماده 7 (خاتمه همکاری) اعمال نگردیده در این حد حکم به ورود شکایت و فسخ دادنامه بدوی صادر و اعلام می‎گردد. ح ـ 1ـ شعبه پانزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 82/631 موضوع شکایت آقای مصطفی کاظمی به طرفیت، شرکت پشتیبانی و امور دام کشور به خواسته، تبدیل وضعیت از قراردادی به رسمی به شرح دادنامه شماره 705 مورخ 26/7/1382 چنین رأی صادره نموده است، نظر به اینکه شاکی از کارکنان صندوق عمران مراتع که یک شرکت دولتی بوده و متعاقباً با حدوث تغییرات شرکت سهامی تهیه و توزیع علوفه ایجاد گردید و مواد 26 و 27 اساسنامه شرکت سهامی تهیه و توزیع علوفه مبین تغییر وضعیت کارکنان شاغل در آن شرکت از قراردادی به رسمی است و در مـانحن فیه به این تکلیف قانونی عمل نشده است. شعبه به ایـن اساس شکایت  شاکی را ثابت و موجه تشخیص و رأی به ورود شکایت و الزام اداره طرف شکایت در مورد تبدیل وضعیت از قراردادی به رسمی را صادر می‎نماید. ح ـ 2ـ شعبه پنجم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه 82/818 و 82/927 موضوع تقاضای تجدیدنظر شرکت پشتیبانی امور دام کشور به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره705 مورخ 26/7/1382 شعبه پانزدهم دیوان به شرح دادنامه شماره1082 ـ 1081 مورخ 20/11/1383 با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه بدوی را عیناً تایید نموده است. هیأت عمومـی دیـوان عدالت اداری در تـاریخ فوق بـا حضور رؤسای شعب بـدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشـاوره با اکثریت آراء به شـرح آتی مبادرت به صدور رأی می‎نماید. رأی هیأت عمومی           در ماده 26 اساسنامه شرکت پشتیبانی امور دام کشور تصریح شده است که کلیه کارکنانی که در تاریخ تصویب اساسنامه مذکور در شرکت به خدمت اشتغال دارند مشمول تبدیل وضع و تطبیق فصل هشتم مقررات استخدامی شرکتهای دولتی و اصلاحیه‎های بعدی آن می‎باشند. نظر به اینکه مدلول حکم مزبور مفید الزام شرکت فوق‎الاشعار به تبدیل وضع کارکنان واجد شرایط شرکت، به مستخدم ثابت می‎باشد، امتناع شرکت از انجام مسئولیت قانونی مذکور به عنوان اخراج مستخدم واجد شرایط که به میل و اراده خویش خواستار خرید خدمت و قطع رابطه همکاری با شرکت نبوده جواز قانونی نداشته است. بنابراین دادنامه‎های شماره1083 مورخ20/11/1383، 1082، 1081 مورخ 20/11/1383 شعبه پنجم تجدید نظر، شماره 1914 مورخ 18/12/1379 شعبه سوم تجدیدنظر، شماره 1228 و 1227 مورخ29/10/1383 شعبه هشتم تجدیدنظر، شماره436 مورخ 5/5/1383 شعبه دهم تجدیدنظر دیوان در حدی که متضمن این معنی است موافق اصول و موازین قانونی شناخته می‎شود. این رأی به استناد قسمت اخیر ماده 20 اصلاحی قانون دیوان برای شعب دیوان و سایر مراجع مربوط در موارد مشابه لازم‎الاتباع است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداریمعاون قضائی دیوان عدالت اداری ـ مقدسی‌فرد