تاریخ دادنامه:20/11/1387 شماره دادنامه: 815 کلاسه پرونده: 87/425 مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری. شاکی: آقای فتح اله حسین پور. موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 6 ماده 4 آییننامه اجرایی تبصره 3 ماده 22 قانون نظام صنفی. مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، به تجویز قانون نظام صنفی مصوب 24/12/1382 از جمله مادتین 2، 3 و 12 کلیه افراد صنفی موظفند قبل از تاسیس هر واحد صنفی یا اشتغال به کسب نسبت به اخذ پروانه کسب اقدام کنند و اتحادیهها مکلفند با رعایت تشریفات قانونی نسبت به صدور پروانه کسب بنام افراد اقدام نمایند و در این میان کلیه افراد صنفی دارای پروانه میتوانند جهت عضویت در هیأت مدیره اتحادیه اقدام نمایند (ماده 22 قانون موصوف) و در این میان در قانون هیچگونه محدودیتی جهت تحصیلات برای اخذ پروانه وجود ندارد. به عبارت دیگر همه افراد واجد شرایط کسب پروانه محسوب و میتوانند در انتخابات هیأت مدیره ثبت نام و شرکت نمایند و لیکن وزارت بازرگانی با تفسیر قانون و فراتر رفتن از نص قانون در بند 6 ماده 4 آییننامه اجرائی تبصره 3 ماده 22 قانون نظام صنفی، داشتن مدرک تحصیلی پایان تحصیلات راهنمایی و ابتدایی را برای داوطلبان عضویت در هیأت مدیره اتحادیهها ضروری دانسته است. در حالی که این بند خلاف صریح قانون نظام صنفی در حق کسب پروانه کسبی و بالتبع با همان پروانه حق شرکت در هیأت مدیره اتحادیه میباشد و محدود کننده حقوق طبیعی افراد میباشد که با نص و روح قانون مغایرت دارد. لذا تقاضای ابطال بند موصوف از آییننامه فوقالذکر به دلیل مغایرت با قانون و محدود کردن حقوق افراد میباشم. مدیرکل دفتر حقوقی وزارت بازرگانی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 3009/39 مورخ 30/9/1387 مبادرت به ارسال تصویر نامه شماره 81375/1/119 مورخ 23/9/1387 رئیس سازمان بازرگانی استان خراسان رضوی نموده است. در این نامه آمده است، کلیه مراحل اعلام شده فوقالذکر کاملاً، قانونی بوده و در اجرای قانون نظام صنفی مصوب مجلس شورای اسلامی صورت پذیرفته است. با عنایت به اینکه آقای فتح‌اله حسین‌پور هیچگونه مدرک تحصیلی به انجمن نظارت ارائه ننموده است طبعاً نمیتوانستند به عنوان کاندیدا در انتخابات اتحادیه هیأت مدیره شرکت نمایند، لذا به همین دلیل متقاضی ابطال بند 6 ماده 4 آییننامه اجرایی موضوع تبصره 3 ماده 22 قانون نظام صنفی، میباشد. هیأت عمومی دیوان در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل در تاریخ فوق تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید. رأی هیأت عمومی حکم مقرر در ماده 22 قانون نظام صنفی مصوب 1382 در مقام تعیین تعداد اعضاء اصلی و علیالبدل هیأت مدیره اتحادیههای صنفی با توجه به تناسب تعداد واحدهای صنفی انشاء شده و حکمی در باب شرایط اعضاء هیأت مدیره اتحادیههای مذکور از نظر میزان تحصیلات آنان وضع نشده است. نظر به اینکه مفاد تبصره 3 ماده مزبور نیز در باب تهیه و تصویب آییننامه انتخابات اتحادیههای صنفی مفید جواز تعیین شرط مدرک تحصیلی برای اعضاء هیأت مدیره اتحادیه صنفی اعم از اصلی و علیالبدل نیست، بنابراین بند 6 ماده 4 آییننامه اجرائی تبصره 3 ماده 22 قانون مزبور موضوع تعیین شرط تحصیلی در مورد داوطلبان عضویت در هیأت‌مدیره اتحادیههای صنفی، خارج از حدود اختیارات قانونی مربوط میباشد و به استناد قسمت دوم اصل 170 قانون اساسی و ماده یک و بند یک ماده 19 و ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 ابطال میگردد. معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا رحیمی