رأی شماره ۴۸۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع در صورتی که در اجاره رسمی اراضی

مشاع بودن عرصه مانع اعمال اختیار ایجاد اعیانی در میزان عرصه مذکور نیست       تاریخ دادنامه: 10/11/1390         شماره دادنامه: 486         کلاسه پرونده: 90/1131      مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.      شاکی: خانم ثریا ستوده صدر      موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادر شده از شعبه 29 دیوان عدالت اداری       گردش کار: خانم ثریا ستوده صدر به موجب لایحه تقدیمی اعلام کرده است که به وکالت 3 نفر از موکلان خود دادخواستهای جداگانه به خواسته الزام شهرداری به صدور پروانه ساختمانی زمینهای موقوفه استیجاری موکلان به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده است و شعبه بیست و نهم در خصوص موضوع، آراء معارض صادر کرده است به این نحو که در 2 مورد حکم به وارد دانستن شکایت صادر کرده است و در یک مورد حکم به غیر وارد دانستن شکایت صادر کرده است. با توجه به مراتب رفع تعارض و صدور رأی وحدت رویه را خواستار شده است.گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:      الف: شعبه بیست و نهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 29/86/2069، موضوع دادخواست آقای علی فرزانه شیخ احمد با وکالت خانم ثریا ستوده صدر به طرفیت شهـرداری شهر قدس و به خواسته الزام به صدور پروانه ساختمان زمین استیجاری مسکونی موقوفه به موجب دادنامه شماره 1617ـ 29/7/1387، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: نظر به این که ملک مورد نظر شاکی دارای سند مشاعی است و در عین حال وفق ادعای مشتکی‌عنه دارای معارضی موسوم به شرکت تعاونی مسکن صنایع الکترونیک ایران (صا ایران) است. لذا اجابت خواسته شاکی تا رفع دو مشکل فوق میسر نیست. حکم به رد شکایت صادر و اعلام می شود.      ب: شعبه بیـست و نهم دیوان عدالت اداری در رسـیدگی به پرونده شماره 29/86/2070، موضوع دادخواست آقای علیرضا اسماعیلی حسن کندی با وکالت خانم ثریا ستوده‌صدر به طرفیت شـهرداری شهر قدس و به خواسته الزام خوانده به صدور پروانه ساختمانی زمینهای استیجاری مسکونی موقوفه به موجب دادنامه شماره 1453ـ6/7/1387 مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است:در خصوص شکایت آقای علیرضا اسماعیلی‌حسن‌کندی با وکالت خانم ثریا ستوده‌صدر علیه شـهرداری شهر قدس مبنی بر الزام شهـرداری به صـدور پروانه ساخت و ساز بـا این توضیح که به دلالت اجاره‌نامه رسمی به شماره 13333 مورخ 26/6/1386 و اجاره‌نامه 13349 مورخ 31/6/1386 قطعه شماره 9 به مساحت 36/171 متر مربع مشاع از پنج دانگ از ششدانگ قریه قلعه‌ حسن‌خان به مدت سه سال از تاریخ 1/1/1386 لغایت 29/12/1388 با اجاره بهای معین و حق احداث اعیانی و اخذ سند اعیانی اجاره کرده است شهرداری از صدور پروانه ساخت و ساز خودداری می‌کند، تقاضای صدور حکم شایسته دارد. شهرداری دفاعاً اظهار داشته است چون مستاجران متعدد است و اجاره‌نامه‌های متعدد وجود دارد صدور پروانه به شاکی مقدور نیست از طرفی اسناد ارائه شده دلالت بر مشاعی بودن اراضی دارد. دیوان با عنایت به محتویات پرونده اجاره‌نامه شاکی در دفترخانه اسناد رسمی به مدت سه سال تنظیم شده و هنوز به قوت خود باقی است و خود اجاره‌نامه بر اساس مواد 468 و 469 از قانون مدنی مطابق موازین قانونی تنظیم شده است و اجاره‌نامه عادی پیوست با همان تاریخ و به مدت سه سال به نام تعاونی مسکن صنایع الکترونیک عادی است و اسناد عادی برابر ماده 1287 از قانون مدنی اعتبار اسناد رسمی را ندارد. بنا به مراتب به لحاظ عدم تحقق تعارض به وارد بودن شکایت و الزام شهرداری به صدور پروانه ساخت و ساز حکم صادر و اعلام می نماید.      ج: شعبه بیست و نهم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 29/86/2071، موضوع دادخواست خانم ماه زر باقری با وکالت خانم ثریا ستوده‌صدر به طرفیت شهرداری شهـر قدس و به خـواسته الزام خوانده به صـدور پروانه ساختمانی زمیـنهای استـیجاری مسکونی موقوفه به موجب دادنامه شماره 1454ـ6/7/1387 مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است:در خصوص شکایت خانم ماه زر باقری با وکالت خانم ثریا ستوده‌صدر علیه شهرداری شهرقدس به خواسته الزام شهرداری به صدور پروانه ساختمانی با این توضیح که شاکی برابر سند رسمی اجاره به شماره 13870 مورخ 25/9/1386 تنظیمی در دفترخانه شماره 539 حوزه ثبتی تهران یک قطعـه زمین متعلـق به اداره اوقاف شهر قدس با حـدود اربعه معین و مشخص به مدت سه سال با مبلغ معین اجاره کرده است و به مستاجر حق احداث اعیانی و ثبت آن و تقاضای سند رسمی مالکیت داده شده است و اجازه مراجعه به ادارات و اخذ مجوز را دارد و شهرداری در مراجعه مکرر از صدور پروانه ساخت خودداری می‌کند تقاضای صدور حکم به شرح خواسته فوق دارد. شهرداری شهرقدس دفاعاً اظهار داشته است تمامیت سند رسمی زمین مورد ادعا در مالکیت اداره اوقاف است و شهرداری نمی تواند درخواست شاکی را اجابت کند از طرفی اراضی مشاعی است محل و ادعای شاکی مشخص و معین نیست و زمین مذکور معارض دارد. دیوان از بررسی اوراق پرونده اولاً: اجاره‌نامه پیوست قطعه 88 با حدود اربعه مشخص است. ثانیاً: سند تنظیمی معارض عادی است و اسناد عادی اعتبار اسناد رسمی را به موجب ماده 1287 قانون مدنی ندارد. ثالثاً: اجاره‌نامه تنظیمی برابر مواد 468 و 469 از قانون مدنی صحیحاً واقع شده و ایراد و اشکالی بر آن مترتب نیست. بنابراین شهرداری نمی‌تواند به صرف وجود معارض از صدور پروانه ساخت و ساز خودداری کند. زیرا سند ابرازی برای شهرداری کافی بوده است و شهرداری حافظ اراضی اشخاص نیست. معارض می‌بایست استیفای حقوق خود را از موجر با مراجعه به مراجع قانونی مطالبه کند. بنا به مراتب شکایت مطروحه موجه است به اسـتناد ماده 100 از قـانون شهـرداری به الـزام شهرداری شـهر قدس به صدور پـروانه ساخت و ساز با رعایت مُرّ قانون حکم صادر و اعلام می‌دارد.هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور رؤسا، مستشاران و دادرسان علی‎البدل شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رأی مبادرت می‎کند.                                                      رأی هیأت عمومی      اولاً: تعارض در مدلول آراء مندرج در گردش کار محرز است.     ثانیاً: نظر به این که اجاره رسمی اراضی موقوفه برای مستاجر، حسب اختیار واگذار شده در قرارداد، با حق ایجاد اعیان همراه است و مشاع بودن عرصه به طور کلی مانع اعمال اختیار ایجاد اعیانی در میزان عرصه مذکور نیست، بنابراین آراء شعبه بیست و نهم به شماره دادنامه‌های 1454 و 1453 مورخ 6/7/1387 مبنی بر وارد دانستن شکایت در حدی که متضمن این معنی است، صحیح و موافق مقررات تشخیص می شود. این رأی به استناد بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.