رأی شماره ۳۱۷ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع عدم تسری تغییر عنوان

 «برنامه دوره کارشناسی رشته آبادانی و توسعه روستاها» به «مهندسی تکنولوژی آبادانی روستا» برای دانشجویانی که جهت دوره کارشناسی رشته آبادانی و توسعه روستاها جذب شده‌اند         تاریخ دادنامه: 13/6/1391        شماره دادنامه: 317       کلاسه پرونده: 90/602      مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری      شاکی: مدیردفتر حقوقی و رسیدگی به شکایات دانشگاه شهید بهشتی      موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری       گردش کار: مدیر دفتر حقوقی و رسیدگی به شکایات دانشگاه شهید بهشتی به موجب لایحه‌ای اعلام کرده است که:      «احتراماً در خصوص شکایات مطروحه در موضوع اجرای مصوبه شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی مورخ 6/11/1387 (تغییر عنوان برنامه دوره کارشناسی رشته آبادانی و توسعه روستاها به رشته کارشناسی مهندسی تکنولوژی آبادانی روستاها) و تصمیمات اتخاذ شده از سوی شعب دیوان عدالت اداری، موارد ذیل را به استحضار می‌رساند:      1ـ در پرونده کلاسه 3/87/1843 آقای سیدهادی طباطبائی علیه دانشگاه شهید بهشتی، به خواسته اجرای مصوبه شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی مورخ 6/11/1387 در مورد تغییر عنوان رشته کارشناسی آبادانی روستایی به مهندسی تکنولوژی آبادانی روستایی دعوایی مطرح نموده که به موجب رأی شماره 1095 ـ 23/6/1388 شعبه سوم دیوان، با این استدلال که قواعد آموزشی از قبیل کاهش یا افزایش واحدهای درسی، چگونگی اجرای برنامه‌های آموزشی، تغییر عناوین درسی یا تحصیلی نسبت به دانشجویان در حال تحصیل حاکم بوده و علاوه بر آن مصـوبه مزبور تصـریحی به شمول آن به دانشجویانی که بعداً وارد تحصیل خواهند شد ندارد، دانشگاه را ملزم به اجرای مصوبه مزبور و تغییر عنوان رشته کارشناسی آبادانی روستایی به مهندسی تکنولوژی آبادانی روستایی نموده است.      2ـ خانم نجمه بختیاریان دعوایی را به خواسته‌ای مشابه در شعبه اول آن دیوان مطرح نموده و شعبه مزبور با استدلالی مشابه امر فوق‌الذکر به موجب دادنامه شماره 8909970900101944 ـ 15/12/1389 دانشگاه را ملزم به اجرای مصوبه مزبور نموده است.       3ـ پس از آن خانم فرشته رحمتی شکایتی را مشابه دو مورد یاد شده تحت کلاسه 4/89/836 علیه دانشگاه مطرح نموده که به موجب رأی شماره 697 ـ 17/3/1390 صادره از شعبه 4 دیوان عدالت اداری با این استدلال که اثر مصوبات قانونی ناظر به آتیه بوده و عطف به ماسبق نخواهد شد، به رد دعوای مزبور حکم صادر شده است.      همان طور که ملاحظه می‌فرمایید رأی شماره 697 ـ 17/3/1390 صادره از شعبه 4 دیوان با رأی شماره 8909970900101944 ـ 15/12/1389 صادره از شعبه 1 دیوان و رأی شماره 1095 ـ 23/6/1388 شعبه سوم دیوان، در تعارض می‌باشد. لذا مراتب به منظور اجرای بند 2 ماده 19 قانون دیوان عدالت اداری، به منظور صدور رأی وحدت رویه از سوی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ایفاد می‌گردد. ضمناً صدور دستور ابلاغ نتیجه به این دانشگاه مورد استدعا می‌باشد.»      مستند ادعای شاکیان نامه شماره 1807/32ـ 1/3/1387 وزیر وقت علوم، تحقیقات و فناوری است که به شرح زیر می‌باشد:      «رئیس محترم دانشگاه شهید بهشتی      با اهدای سلام:      احتراماً، بدین وسیله به اطلاع می‌رساند: شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی در جلسه مورخ 6/11/1386 خود با پیشنهاد تغییر عنوان برنامه دوره کارشناسی رشته آبادانی و توسعه روستاها به رشته کارشناسی مهندسی تکنولوژی آبادانی روستاها که در شعبه زیرآب آن دانشگاه در حال اجرا است موافقت به عمل آورد. ـ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری»      مشروح آراء به قرار زیر است:      الف: شعبه اول دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 8909980900013741 با موضوع دادخواست خانم نجمه بختیاریان به طرفیت دانشگاه شهید بهشتی و به خواسته اجرای مصوبه شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی مورخ 6/11/1386 در مورد تغییر عنوان رشته کارشناسی آبادانی روستایی به مهندسی تکنولوژی آبادانی روستایی به موجب دادنامه شماره 8909970900101944 ـ 15/12/1389 مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است:      شاکی به شرح دادخواست تقاضای اعمال مصوبه مورخ 6/11/1386 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی در مورد تغییر عنوان رشته کارشناسی آبادانی روستایی به مهندسی تکنولوژی آبادانی روستاها را کرده است که با توجه به بررسی اوراق و محتویات پرونده و ملاحظه لایحه دفاعیه واصل شده از اداره طرف شکایت نظر به این که شاکی به دلالت مندرجات گواهینامه موقت پایان تحصیلات به شماره 5590/410/ص ـ 18/7/1388 در تاریخ 11/5/1388 در رشته آبادانی روستاها فارغ‌التحصیل شده است و به موجب مصوبه شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی از تاریخ 6/11/1386 عنوان رشته مزبور به مهندسی تکنولوژی آبادانی روستاها تغییر یافته است و اثر فوری قانون اختصار اطلاق و شمول عنوان مزبور نسبت به آن دسته از دانشجویانی که در حین تصویب مصوبه مزبور مشغول تحصیل بوده‌اند نیز می‌شود و هیچ دلیلی بر این که تغییر عنوان رشته مزبور فقط شامل دانشجویانی که بعد از تصویب مصوبه وارد دانشگاه می‌شوند وجود ندارد بنابراین خواسته، موجه تشخیص و به وارد دانستن شکایت دایر به الزام دانشگاه طرف شکایت به تغییر عنوان رشته تحصیلی شاکی از آبادانی روستایی به مهندسی تکنولوژی آبادانی روستاها حکم صادر و اعلام می‌شود، رأی دیوان قطعی است.      ب: شعبه سوم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 3/87/1843 با موضوع دادخواست آقای سیدهادی طباطبایی به طرفیت دانشگاه شهید بهشتی و به خواسته اجرای مصوبه مورخ 6/11/1386 برنامه‌ریزی آموزش عالی در مورد تغییر عنوان رشته کارشناسی آبادانی روستایی به مهندسی تکنولوژی آبادانی روستاها به موجب دادنامه شماره 1095ـ 23/6/1388 مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است:نظر به این که اصولاً قواعد آموزش از قبیل کاهش یا افزایش واحدهای درسی، چگونگی اجرای برنامه‌های آموزشی تغییر عناوین درسی یا تحصیلی بر دانشجویان در حال تحصیل حاکم است. بنابراین مصوبه 6/11/1386 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی به عنوان یک قاعده شکلی آموزش شامل دانشجویانی که در تاریخ تصویب در حال تحصیل بوده‌اند نیز می‌شود بویژه آن که در متن مصوبه تصریحی به شمول آن به دانشجویانی که بعداً وارد تحصیل خواهند شد ندارد. بنابراین با وارد دانستن شکایت مطروح و رد دفاعیات مشتکی عنه حکم به الزام خوانده به اجرای مصوبه صدرالذکر در مورد شاکی و صدور گواهی پایان تحصیلات و عنوان مصرح در مصوبه مذکور صادر و اعلام می‌شود. این رأی بر طبق ماده 7 قانون دیوان عدالت اداری قطعی است.      ج: شعبه چهارم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 8909980900001976 با موضوع دادخواست خانم فرشته رحمتی به طرفیت دانشگاه شهید بهشتی تهران و به خواسته تغییر عنوان رشته تحصیلی به موجب دادنامه شماره 9009970900400697 ـ 17/3/1390 مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت می‌کند:       در خصوص دادخواست شاکی دایر به صدور حکم به الزام طرف شکایت به اجرای مفاد مصوبه مورخ 6/11/1386 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی، مبنی بر تغییر عنوان برنامه دوره کارشناسی رشته آبادانی و توسعه روستاها به رشته کارشناسی مهندسی تکنولوژی آبادانی روستاها، با توجه به محتویات پرونده و مفاد لایحه مشتکی‌عنه به شماره فوق‌الذکر مبنی بر این که تغییر عنوان رشته مزبور در دفترچه آزمون سراسری سالهای بعد اعمال شده است و نسبت به دانشجویان سابق نیز با وزارت متبوع مکاتبه شده است، اداره کل دفتر گسترش و برنامه‌ریزی آموزش عالی و دبیر شورای گسترش طی شماره‌های 21533/22ـ 4/12/1387 و 15843/22ـ 1/10/1388 با توضیح این که «دانشجو با هر عنوان که از طریق آزمونهای سراسری سازمان سنجش آموزش کشور در رشته‌ها ـ دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی مورد قبول وزارت متبوع پذیرفته می‌شود با همان عنوان نیز فارغ‌التحصیل خواهد شد.» با درخواست تغییر عنوان مخالفت کرده است. علی‌هذا نظر بر این که اثر مصوبات قانونی ناظر بر آتیه است و عطف به ماسبق نخواهد شد الزام قانونی بر اجابت خواسته وجود ندارد. شکایت وارد تشخیص نمی‌شود و به استناد مواد 7 و 48 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 به رد آن حکم صادر و اعلام می‌شود. رأی دیوان قطعی است.      هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور رؤسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رأی مبادرت می‎کند. رأی هیأت عمومی       اولاً: تعارض در آراء مذکور در گردش کار محرز است.      ثانیاً: نظر به این که از مصوبه مورخ 6/11/1386 شورای برنامه‌ریزی آموزش عالی با مضمون تغییر عنوان «برنامه دوره کارشناسی رشته آبادانی و توسعه روستاها» به رشته «مهندسی تکنولوژی آبادانی روستاها» اعمال تغییر عنوان برای دانشجویانی که جهت دوره کارشناسی رشته آبادانی و توسعه روستاها جذب شده‌اند مستفاد نمی‌شود، بنابراین رأی شعبه چهارم دیوان به شماره 697 ـ 17/3/1390 که بر وارد ندانستن شکایت صادر شده است در حدی که متضمن این معنی است صحیح و موافق مقررات تشخیص می‌شود. این رأی به استناد بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.