دستورالعمل آموزش و فرهنگ‌سازی شهروندان در زمینه چگونگی جمع‌آوری و بازیافت زباله

مرجع تصویب شورای اسلامی شهر تهران
تاریخ انتشار 1394/09/05
شماره ویژه نامه ۸۲۹
شماره انتشار ۲۰۶۰۳
شماره نامه
تاریخ نامه

شماره۲۳۱۱۴/۱۶۰                                                                              ۱/۹/۱۳۹۴ جناب آقای سینجلی جاسبی مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور به پیوست یک حلقه لوح فشرده حاوی فایل متنی و تصویر مصوبه «دستورالعمل آموزش و فرهنگسازی شهروندان در زمینه چگونگی جمع‌آوری و بازیافت زباله» ابلاغی به شماره ۱۹۳۲۹/۲۰۹۶/۱۶۰ به تاریخ ۲۰/۷/۱۳۹۴ را که در یکصد و هشتاد و هفتمین جلسه رسمی شورای اسلامی شهر تهران منعقده در تاریخ ۵/۷/۱۳۹۴ به تصویب رسیده و سیر قانونی شدن خود را طی نموده است، برای چاپ و انتشار در اولین شماره آن روزنامه ارسال می‌نماید. رئیس شورای اسلامی شهر تهران ـ مهدی چمران   شماره۱۹۳۲۹/۲۰۹۶/۱۶۰                                                                 ۲۰/۷/۱۳۹۴ جناب آقای دکتر محمدباقر قالیباف شهردار محترم تهران نامه شماره ۳۹۱۹۶۹/۱۰ به تاریخ ۱۴/۴/۱۳۹۳ جنابعالی در خصوص ارسال لایحه «دستورالعمل آموزش و فرهنگ‌سازی شهروندان در زمینه چگونگی جمع‌آوری و بازیافت زباله» به صورت عادی که به شماره ۹۵۶۴/۱۶۰ به تاریخ ۱۴/۴/۱۳۹۳ ثبت و جهت بررسی به کمیسیون‌های فرهنگی، اجتماعی و سلامت، محیط زیست و خدمات شهری به عنوان کمیسیون مشترک ارجاع گردید. گزارش کمیسیون فرهنگی، اجتماعی در یکصد و هشتاد و هفتمین جلسه رسمی شورا منعقده به تاریخ ۵/۷/۱۳۹۴ مطرح و پس از بحث و بررسی مفاد آن مشتمل بر پنج(۵) ماده و سه (۳) تبصره با اکثریت آرای موافق (چهارده رأی) اعضای شورای اسلامی شهر تهران (از بیست و چهار عضو حاضردر جلسه در زمان رأی‌گیری) به تصویب رسید که جهت استحضار و اقدام ایفاد و ارسال می‌شود. بدیهی است وفق ماده هشتادم (۸۰) قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱/۳/۱۳۷۵ و اصلاحات قانونی بعدی آن، مصوبه مزبور در صورتی که تا دو هفته پس  از تاریخ ابلاغ مورد اعتراض مسئولین ذیربط قرار نگیرد لازم الاجرا خواهد بود. رئیس شورای اسلامی شهر تهران ـ مهدی چمران   دستورالعمل آموزش و فرهنگ‌سازی شهروندان در زمینه چگونگی جمع‌آوری  و بازیافت زباله    مشتمل بر پنج(۵) ماده و سه (۳) تبصره به انضمام گردش کار تصویب   شناسه مصوبه: ۲۰۹۶ رده‌بندی مصوبه: ‌(۲/۱۸۷/۹۴/۴)   مصوب یکصد و هشتاد و هفتمین جلسه رسمی ـ علنی ـ فوق‌العاده شورای اسلامی شهر تهران (دوره چهارم) به تاریخ یکشنبه پنجم مهر ماه سال ۱۳۹۴ مقدمه در اجرای مفاد بندهای دوم، چهارم و پنجم ماده هفتاد و یکم (۷۱) قانون تشکیلات، وظائف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱/۳/۱۳۷۵ و الحاقات قانونی بعد آن و در اجرای مفاد تبصره سوم (۳ ) ذیل ماده واحده مصوبه «چگونگی محاسبه و اخذ بهای خدمات مدیریت پسماند» ـ ابلاغی به شماره ۳۱۸۷/۱۲۶۰/۱۶۰ به تاریخ  ۲/۳/۱۳۸۸ و  تبصره سوم (۳)  مصوبه «اصلاحیه مصوبه چگونگی محاسبه و اخذ بهای خدمات مدیریت پسماند» ـ ابلاغی به شماره ۲۳۶۱۵/۱۷۲۱/۱۶۰ به تاریخ ۱۶/۱۱/۱۳۹۱  و تبصره سوم (۳) مصوبه «اصلاحیه مصوبه چگونگی محاسبه و اخذ بهای خدمات مدیریت پسماند» ـ ابلاغی به شماره ۱۰۹۵۱/ ۱ـ۱۷۲۱/۱۶۰ به تاریخ ۳۱/۵/۱۳۹۲ دستورالعمل به شرح ذیل جهت اجرا  ابلاغ می‌گردد. ماده یکم (۱): تعاریف و کلیات در این مصوبه، معانی عبارات بکار رفته به شرح ذیل می‌باشد: سازمان: منظور«سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران» می‌باشد. کمیته: منظور «کمیته برنامه‌ریزی و نظارت بر آموزش و فرهنگ‌سازی درحوزه مدیریت شهری» مطابق ماده سوم(۳) این دستورالعمل می‌باشد. دفع: شامل کلیه روشهای از بین بردن یا کاهش خطرات ناشی از پسماندها، از قبیل بازیافت، دفن بهداشتی، زباله سوز،کمپوست و هاضم می‌باشد. پردازش: شامل کلیه فرایندهای مکانیکی، شیمیایی، بیولوژیکی که منجر به تسهیل درعملیات دفع پسماند می‌شود. فرهنگ‌سازی پسماند: به مجموعه اقدامات و فعالیتهای هدفمند اطلاق می‌شود که به یادگیری، آموزش عمومی و ارتقاء سطح فرهنگ زیست محیطی شهروندان منجر شده و مهارتهای آنان  را در امر مدیریت پسماند و مسائل مربوط به اصلاح الگوی مصرف و تولید پسماند افزایش می‌دهد. آموزش پسماند: بسترسازی برای رشد و پرورش ظرفیت‌های شهروندان به گونه‌ای که اغلب آنان بتوانند از طریق آموزش‌های ارائه شده توسط شهرداری تهران، ازدانش و مهارت لازم برای شناخت حقوق، تکالیف و مشارکت فعال و آگاهانه در امر مدیریت پسماند بویژه در اجرای طرح تفکیک، کاهش تولید، رعایت نظافت و بهداشت محیط و پرداخت بهای خدمات مدیریت پسماند برخوردار شوند. پسماند: به مواد زائد اعم از جامد، مایع و گاز (غیر از فاضلاب) گفته می‌شود که بطور مستقیم یا غیرمستقیم حاصل از فعالیتهای انسان بوده و از نظر تولیدکننده زائد تلقی می‌شود. پسماند خشک: به آن بخش از پسماندها گفته می‌شود که غالباً درکوتاه مدت غیرقابل تجزیه می‌باشند و عمدتاً از مواد مصنوعی مانند کاغذ، مقوا، انواع پلاستیکها، انواع فلزات، شیشه، منسوجات و انواع بسته‌بندی‌ها تشکیل شده‌اند. نان خشک سالم و فاقد کپک جزء پسماند خشک می‌باشد. خاک و نخاله ساختمانی شامل پسماندهای خشک نمی‌شود. پسماند خشک با ارزش: به آن بخش از پسماندهای خشک گفته می‌شود که قابل استفاده مجدد بوده و از نظر اقتصادی با ارزش می‌باشد. نظیر کاغذ، مقوا، انواع پلاستیک، انواع فلزات، شیشه، نان خشک. پسماند تر: به بخشی از پسماند گفته می‌شود که از مواد ارگانیک (طبیعی) که درکوتاه مدت قابل تجزیه و فساد پذیرند تشکیل شده است؛ مانند پسماند سبزی و میوه‌جات. بازیافت: جـداسازی بعضی از مواد پسـماند و پردازش آنها به نحوی که دوباره به عنوان مواد اولیه مفید یا کاربردهای دیگر مورد استفاده قرار گیرد. ماده دوم (۲): اهداف اهداف ذیل در این دستورالعمل مبنای اقدامات خواهد بود: الف) افزایش آگاهی شهروندان نسبت به مخاطرات بهداشتی و زیست محیطی انواع پسماند در جهت صرفه‌جویی در مصرف منابع. ب) آموزش شهروندان و فرهنگ‌سازی در زمینه روش‌های جمع‌آوری و تفکیک پسماندهای خشک و تر. ج) جلب مشارکت‌های اجتماعی با هدف کاهش میزان تولید زباله و اعمال تفکیک زباله از مبدأ با تأکید بر اماکن مسکونی، اداری، فرهنگی، آموزشی و ورزشی د) ارتقای مشارکت مردمی وتشویق و ترغیب مردم در زمینه پرداخت بهای خدمات مدیریت پسماند واحدهای خود ماده سوم (۳): کمیته برنامه‌ریزی و نظارت بر آموزش و فرهنگ‌سازی در حوزه مدیریت پسماند: با عنایت به اهمیت آموزش و فرهنگ‌سازی در امر مدیریت پسماند و به منظور برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری و نظارت بر نحوه تخصیص اعتبارات و اجرای برنامه‌های آموزشی، فرهنگ‌سازی و انجام هماهنگی‌های لازم، شهرداری تهران موظف است نسبت به تشکیل کمیته‌ای با ارکان و وظایف ذیل اقدام نماید: الف ـ اعضای کمیته: ۱ـ معاون خدمات شهری و زیست محیطی شهرداری تهران (رئیس کمیته) ۲ـ مدیر عامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران (دبیر کمیته) ۳ـ مدیرکل آموزش‌های شهروندی شهرداری تهران ۴ـ یک نفرنماینده از شورایاران محلات به انتخاب ستاد هماهنگی شورایاری‌های شهر تهران ۵ ـ یک نفرنماینده از سازمان­های مردم نهاد به انتخاب ستاد توان افزایی وحمایت از فعالیت‌های  سازمان­های مردم نهاد شهرتهران ۶ ـ دو نفر صاحب نظر و کارشناس خبره در زمینه مسائل آموزشی و اجتماعی درحوزه زیست محیطی، به انتخاب کمیسیون‌های (فرهنگی، اجتماعی ) و (سلامت، محیط زیست و خدمات شهری) و تصویب شورای اسلامی شهر تهران تبصره یکم (۱): نمایندگان هر یک از حوزه‌های مرتبط در شهرداری تهران و سایر دستگاه‌های اجرایی متناسب با موضوع به جلسات کمیته دعوت می‌شوند. ب ـ وظایف کمیته: ۱ـ تعیین سیاست‌ها، راهبردها و جهت‌گیری‌های فرهنگی ـ آموزشی در زمینه مدیریت پسماند ۲ـ تعیین شیوه‌های آموزشی، فرهنگ‌سازی و استفاده از برنامه‌های ترویجی ۳ـ مطالعه، بررسی و سیاست‌گذاری در زمینه رفع موانع اجرای صحیح مدیریت پسماند و ارائه راهکارهای لازم به مراجع ذیربط جهت تحقق اهداف آن  ۴ـ برنامه‌ریزی آموزشی مدیریت پسماند و تعیین وظائف حوزه‌های مختلف در مناطق ۲۲ گانه، معاونت‌ها، ادارات کل، سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه شهرداری تهران ۵ ـ برنامه‌ریزی درجهت همکاری با سازمان صدا و سیما، وزارت آموزش و پرورش و سایردستگاههای اجرایی به منظوراستفاده از ظرفیت‌های موجود در زمینه آموزش و فرهنگ‌سازی درخصوص تفکیک پسماند‌ها  از مبدأو مدیریت بهینه پسماند ۶ ـ تسهیل در انعقاد تفاهم‌نامه‌های همکاری فرهنگی و آموزشی با دستگاه‌های اجرایی ۷ـ برنامه‌ریزی به منظور تأمین زیرساخت‌های نحوه پایش مستمر فعالیت‌های آموزشی و فرهنگی ۸ ـ نظارت و ارزیابی فعالیت‌های آموزشی و اقدامات انجام شده ۹ـ برنامه‌ریزی جهت استفاده بهینه از اعتبارات تخصیص یافته ۱۰ـ برنامه‌ریزی به منظور بهره‌گیری از ظرفیت شورایاری‌ها، سازمان‌های مردم نهاد، سرای محلات و فرهنگسراها ۱۱ـ بهره‌گیری از ظرفیت رسانه‌های وابسته به شهرداری تهران (تبلیغات محیطی  با همکاری سازمان زیبا‌سازی و چاپ و نشر با همکاری مؤسسه همشهری) تبصره دوم (۲): کلیه سازمان‌ها، شرکتها و مؤسسات وابسته به شهرداری تهران موظف به اجرای مصوبات این کمیته در حوزه عملیاتی خود می‌باشند. تبصره سوم (۳): کمیته موظف است جلسات ماهانه (حداقل یک جلسه در ماه)  تشکیل دهد.  ج ـ دبیرخانه: وظایف زیر بر عهده دبیرخانه کمیته می‌باشد: ۱ـ دریافت و پی‌گیری برنامه‌های سازمان‌ها، شرکت‌ها، معاونت‌ها و مناطق ۲۲ گانه، شهرداری تهران در اجرای مصوبات کمیته ۲ـ نظارت بر اجرای این مصوبه و سایر مصوبات مرتبط شورای اسلامی شهر تهران از طریق گزارش گیری و مستندسازی و ارائه گزارش به کمیته ۳ـ تنظیم جلسات و دعوتنامه‌ها و ابلاغ صورتجلسات و مصوبات کمیته ۴ـ تنظیم تفاهم‌نامه‌ها و قراردادهای مرتبط ۵ ـ پیگیری امور مربوط به ردیف بودجه و اعتبارات  مالی مشمول این دستورالعمل ۶ ـ ارائه گزارش اقدامات انجام شده به کمیته به صورت منظم  (حداقل هر سه (۳) ماه یک بار) ماده چهارم (۴): اعتبارات: شهرداری تهران (سازمان مدیریت پسماند) موظف است معادل ده درصد (۱۰%) از سرجمع مبالغ دریافتی سالیانه بهای خدمات مدیریت پسماند را به امر آموزش و فرهنگ‌سازی شهروندان در خصوص مدیریت پسماند با تأکید بر کاهش میزان تولید پسماند، افزایش میزان تفکیک از مبدأ و تشویق شهروندان به پرداخت بهای خدمات مدیریت پسماند اختصاص دهد. ماده پنجم (۵): شهرداری تهران(سازمان مدیریت پسماند)  موظف است گزارش حسن اجرای این مصوبه  را هر سه (۳) ماه یکبار به شورای اسلامی شهر تهران ارائه و ارسال نماید.